Aanstaande donderdag is het de laatste donderdag van augustus. Traditiegetrouw tijd voor de Uiendag. Op proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat staan specialisten klaar om u bij te praten over de laatste ontwikkelingen in de uienteelt. Wat kunnen we verwachten? Luc Remijn, accountmanager UIKC en senior-adviseur van Delphy, neemt ons alvast mee.
Water weer belangrijk thema op de Uiendag
Uientelers krijgen jaar in – jaar uit te maken met nieuwe uitdagingen. Ook dit jaar is water weer een actueel thema. De organisatie heeft er een speciaal Water-plein voor opgezet. “Hoe ga je om met teveel water en wat kun je doen als er te weinig zoet water beschikbaar is? De afgelopen jaren hebben we hier veel onderzoek naar gedaan. De kunst is om een teveel aan water niet weg te laten lopen via de sloot, maar in te zetten op het moment dat het nodig is. Bijvoorbeeld door overtollig water op te slaan in een bassin”, vertelt Remijn.
De adviseur ziet echter ook wel in dat voldoende opslagcapaciteit om fatsoenlijk te kunnen beregenen een utopie is. Daarom wordt gezocht naar mogelijkheden om met minder water meer te kunnen doen. Druppelirrigatie kan hierin een oplossing zijn. “De laatste jaren hebben we veel proeven gedaan met druppelirrigatie. Zo kun je water efficiënter benutten. Bovendien kun je zo ook fertigatie toepassen, dus heel gericht bemesten. Ook kun je toevoegingen aan het water doen waardoor het beter blijft hangen en zich beter verdeelt in de bodem. Op de Uiendag vertellen we hier graag meer over en laten de resultaten ervan zien”, vertelt een enthousiaste Luc Remijn.
Ontwikkelingen ruggenteelt staan niet stil
Belangstelling voor uienteelt op ruggen en verhoogde bedden neemt toe. “In 2021 begonnen we hiermee. Toen vroegen mensen zich af waar we mee bezig waren. Maar in de loop der jaren werd steeds meer duidelijk dat deze vorm van telen voordelen kan hebben. We doen er veel proeven mee. Dit jaar kijken we bijvoorbeeld naar de beste bemestingsstrategie in de ruggenteelt. Een proef waar we vorig jaar al een kleine start mee hebben gemaakt. We passen stikstofbemesting toe via fertigatie en kijken wat dit oplevert ten opzichte het infrezen van een slow release stikstofmeststof in de rug en ten opzichte van een traditionele meststof bij de helft infrezen en de helft tijdens het groeiseizoen strooien.”
Remijn vertelt dat er op het gebied van ruggenteelt nog veel ontdekt moet worden. “We krijgen er steeds meer vragen over vanuit de praktijk. Krijg je bij uien telen op ruggen een weerbaardere ui, bijvoorbeeld tegen fusarium? Die vragen leggen we vervolgens neer in de proef. Het bemestingsvraagstuk is er daar één van. Maar er zijn nog zoveel open eindjes. Een rug lijkt een rug. Maar er zijn verschillende zaaimethoden mogelijk.”
De adviseur vertelt dat ze ook bezig zijn met een proef met twee rijen uien op een aardappelrug. Dit om te kijken hoe fertigatie en mechanische onkruidbestrijding samen kunnen gaan. “Nadeel van telen op een aardappelrug is dat er water nodig is om het uienplantje te laten kiemen. Gokken op voldoende regen na zaai is te gevaarlijk. Met fertigatie kun je voor een goede watervoorziening zorgen. Als je dan ook nog wilt schoffelen, dan moet je de tape wel diep weg leggen, zo’n zes tot zeven centimeter, wat bij vlakvelds teelt niet lukt, omdat je dan in de ongerijpte grond zit. Om te kunnen schoffelen hebben we een hoekschoffel aangepast, zodat we ook tussen de rijtjes kunnen schoffelen. Telers kunnen het op de Uiendag met eigen ogen bekijken.”
Duurzame gewasbescherming in uienteelt
Gewasbescherming is sowieso een belangrijk thema op de Uiendag. Er ligt een groot veld waarop het resultaat wordt getoond van verschillende herbiciden. “Wat er van het assortiment op dit moment te kiezen is”, refereert Remijn aan het uitgedunde aanbod van gewasbeschermingsmiddelen voor de uienteelt. Op de Uiendag draait het om duurzame gewasbescherming. Naast de proef met volledig biologische onkruidbestrijding op de rug zijn de resultaten van onkruidbestrijding met de spotsprayer te zien en een combinatie onkruidbestrijding bij de traditionele vlakveldsteelt.
Bonenvlieg geeft kopzorgen
De bonenvlieg bezorgt uientelers behoorlijke kopzorgen. “De vlieg heeft de afgelopen jaren veel schade aangericht. Bij ons is een groot proefveld ook volledig aangetast door de vlieg. Telers vragen zich af hoe de bonenvlieg kan worden aangepakt nu Fipronyl en Vydate niet meer beschikbaar zijn. Om hem aan te kunnen pakken, is het allereerst belangrijk de vijand goed te leren kennen. Wat is het voor beestje. Hoe ziet zijn cyclus eruit? Daar spelen we met de Uiendag op in. We laten ook de resultaten van de UIREKA-proeven zien waarin gedurende drie jaar op drie verschillende locaties het probleem op verschillende manieren isn aangepakt.”
Strategie tegen valse meeldauw in de uienteelt
Een steeds leger wordende gereedschapskist met chemische middelen en toenemende kans op resistentie maakt dat valse meeldauw in uien steeds meer voor problemen zorgt. “Welke strategieën hebben we om schade door meeldauw te beperken? Biostimulanten kunnen helpen het gewas weerbaarder te maken. Maar kun je dan de dosering van je middel naar beneden doen? Of handhaaf je dezelfde dosering, maar kun je dan de tijd tot de volgende bespuiting rekken? Daar hebben we proeven voor liggen.”
Over de resultaten van deze proeven laat Remijn zich nog niet uit. Maar hij wil wel vertellen wat het resultaat is van niet behandelde proeven. “Die zien uiteraard zwart”, zo maakt hij duidelijk. Biedt veredeling nog kansen in dit opzicht? “Er zijn hoog-resistente rassen. We hebben zo’n ras gezaaid en je ziet wel het effect. Maar dit zaad is twee keer zo duur als ander uienzaad”, aldus de adviseur die verwacht dat er vanaf 2026 extra middelen voorhanden komen tegen valse meeldauw. De strategie van ziektebestrijding voor het komende jaar wordt op de Uiendag besproken.
Zaaiui maakt plaats voor andere teelten
Vooral in het zuid-westen van Nederland neemt het areaal zaaiuien af door het ontbreken van mogelijkheden voor beregening. Telers zoeken een alternatief, maar wat is het beste? Winterzaaiuien, winterplantuien of tweedejaars voorjaarsplantuien? “De teelten hebben allemaal zo hun voor- en nadelen en op de Uiendag komen die aan de orde. We hebben ook een rassenvergelijking gemaakt van vijftien tweedejaars plantuien. De opbrengsten worden op de Uiendag gepresenteerd en de verschillende rassen zijn in bakjes te zien en te vergelijken.”
Rondleidingen in het veld tijdens de Uiendag
De Uiendag vindt echt tussen de uien plaats. In totaal zijn er 21 onderwerpen in drie rondleidingen Er is een informatiemarkt en een grote mechanisatieshow. Nieuw is dit jaar het Waterplein, waarin wateroverlast en watertekort, centraal staan. De catering is gratis. De organisatie is in handen van het Uien Innovatie en Kenniscentrum, een initiatief van Proefboerderiij Rusthoeve en Delphy.
Bezoek de Uiendag
De Uiendag vindt plaats op 29 augustus van 9.00 tot 18.00 uur op Proefboerderij Rusthoeve, Noordlangeweg 42 te Colijnsplaat.