Het voorjaar meldt zich dit jaar vroeg met meteen ook een langere periode van droogte. Dat betekent dat de haspels alweer uit de schuur zijn. Maar er zijn ook akkerbouwers die er voor kiezen om nog even te wachten met zaaien of poten.
Het zaaien van de uien startte al vroeg, eind februari gingen de eerste zaden de grond in. Volgens schattingen van uienzaadspecialist De Groot en Slot ligt het gezaaide areaal in Nederland begin april tussen de 50 en 60 procent. In België ligt dit percentage rond de 40 procent.
Uien dit voorjaar: wachten of zaaien?
Maar er zijn verschillen tussen de regio’s hoe ver het zaaien van de uien is gevorderd. Teeltspecialist akkerbouw Erwin Boogaard van Agrifirm ziet zelfs binnen ‘zijn’ regio Flevoland verschillen. “Er is een soort tweedeling. Er is een groep telers die nog liever even wacht op regen. Andere telers hebben al gezaaid, onder het motto ‘dan zit het er maar in’, maar de droogte is dan wel een probleem. Nu zaaien zonder water erbij, dat komt niet goed.”
Een korte beregening is in Flevoland voldoende, ziet Boogaard. “Zeker met de goede bodemstructuur. Het natte voorjaar van vorig jaar heeft hier en daar schade gegeven, maar over het algemeen valt me het mee. De droge winter heeft daar natuurlijk ook bij geholpen.”
Bodemherbiciden doen onder deze droge omstandigheden minder goed hun werk. “Na beregening en ruim voor opkomst de wiedeg inzetten kan helpen. Daarmee kunnen telers onder andere korstvorming door beregenen tegengaan, maar ook onkruid vernietigen dat lastig is te bestrijden in de periode kort na opkomst.”
“Nu uien zaaien zonder water erbij, dat komt niet goed.”
Aardappelen: “Een buitje zou welkom zijn”
Begin april is het poten van de aardappelen nog maar beperkt gestart, weet Peter Berghuis, voorzitter van de werkgroep pootaardappelen LTO Nederland en akkerbouwer in Kloosterburen. “Het is droog, bijna te droog. Voor nu heeft dat nog geen invloed, hooguit geeft het hier en daar een kluitje meer.”
“Een buitje zou heel welkom zijn, maar voorlopig geeft het weerbericht nog geen regen. Het is nu gewoon een kwestie van geduld en het juiste moment afwachten.”
Hier zijn echter grote regionale verschillen in te zien. In andere delen van Nederland en België wordt namelijk al volop gepoot. Voor zover Berghuis kan overzien is er voldoende pootgoed. “En de kwaliteit is prima.”
Groeiregulatie en eerste ziektebestrijding in wintertarwe
Over de wintertarwe zegt Michiel van de Vate, teeltspecialist akkerbouw en vollegrondsgroente bij Wesemael: “In vergelijking met vorig jaar staat de wintertarwe er goed bij. De percelen met schade door het natte najaar van 2023 hebben het nu wel zwaar door de droogte. Bij de vroeggezaaide percelen is het nu goed opletten met groeiregulatie. Per perceel goed kijken wat het beste tijdstip is van toepassing en welke dosering daar dan bij past, is het advies.”
Van de Vate maakt zich begin april geen zorgen over septoria. “Zoals altijd was er aan het begin van het voorjaar wat septoria onderin het gewas, vanuit de winter. Maar de langere periode van droogte doet z’n werk wat dat betreft.”
Gele roest is in Flevoland en Noord-Holland nog niet gesignaleerd, maar zijn Wesemael-collega’s melden dit wel vanuit het zuidwesten van het land. “Zolang het droog blijft, kun je de bestrijding ietsjes uitstellen. Maar als de tweede knoop voelbaar is, in het groeistadium BBCH 31–32, en bij omslaand weer kun je een bestrijding uitvoeren, ter bescherming van het nieuwe blad. Let wel op dat de tijd tussen T1 en T2, oftewel vlaggenblad uit, niet langer is dan drie tot vier weken.”
Als het gaat over de onkruiddruk is Van de Vate tevreden: “Er zijn veel percelen behandeld met een najaarsherbicide en dat heeft goed gewerkt, daar is nu niks nodig. Op overige percelen is per perceel toegepast wat nodig is en dat werkt voorlopig voldoende. En op laatgezaaide percelen staat op dit moment weinig tot geen onkruid.”
Opkomst bieten spannend dit voorjaar
“Vorige week zat zo’n 80 procent van het bietenzaad er al in”, meldt Arno Huijsmans, directeur agrarische zaken van Cosun Beet Company als we hem begin april spreken. “Een heel ander beeld dan de afgelopen twee jaar, toen we pas ver in april konden beginnen met zaaien. Ik verwacht dat dit jaar alles ongeveer een maand eerder is gezaaid.”
Huijsmans is tevreden met de vroege zaaidatum. “Maar het is op veel percelen wel droog, hoor. Met beregenen kunnen telers de aanleg van het eerste worteltje ondersteunen, maar het water zakt snel weg, waardoor de toplaag droog blijft. Daardoor blijft de kieming spannend en zal een deel niet opkomen.”
Naast de droogte kan ook de harde wind spelbreker zijn. “Verstuiving kan zorgen voor beschadiging, of het tere bietenplantje waait er gewoonweg helemaal af.”
Tekst: Kirsten van Valkenburg
Beeld: Kirsten van Valkenburg en Jan Geert Vedelaar
