Drie rooicombinaties zijn vrijdag 20 september tijdens een demo op een groen en grof perceel met DORMO-uien in Nuth gepresenteerd. Onder fraaie weersomstandigheden bekeken geïnteresseerde telers de verschillende technieken, met een rooicapaciteit van drie meter.
De organisatie was in handen van Emiele Steins (Steins gewasverzorging) en John Schuurman (Hazera), met medewerking van Damoiseaux Landbouw en Loonbedrijf Schinnen (VSS Amac FRU 3000), Loonbedrijf H. Schnackers (Mac Louis MLK 3000)en Cerfontaine BV (Holaras UM/ UR Front) uit Berg en Terblijt. De demonstratie werd door circa lokale 75 uientelers bezocht.
Demoperceel DORMO
Het perceel DORMO was nog relatief groen met een grove maatvoering. Het glooiende perceel heeft onder druppelirrigatie gelegen en de opbrengst is naar schatting zo’n 70 ton. Uitdagende omstandigheden om de rooitechniek in de praktijk te testen. De verzamelde uientelers kregen uitleg over de rooi combinaties door de fabrikanten zelf. Daarna konden ze het rooiwerk zelf beoordelen. De telers kijken vooral kritisch naar het rooien met schijven, met het oog op rooibeschadiging. Ze willen met eigen ogen zien hoe deze relatief nieuwe techniek in de praktijk uitpakt. Het werken op hellingen vergt voor iedere combinatie geconcentreerde stuurmankunst en machinebeheersing.
De toekomst is voor rooien op 3 meter
Bij alle drie fabrikanten ligt de nadruk op het doorontwikkelen van de drie meter rooicombinaties. Voor loonwerkers biedt deze rooimethode veel voordelen. De gehele mechanisatie van zowel zaaien als rooien is met één trekker rond te zetten. De trekker kan bovendien op reguliere brede banden blijven staan en hoeft niet omgebouwd te worden naar smalle banden voor het rooien van 1,50 meter of 2,25 meter bedden.
De uientelers zelf hebben niet alleen minder bodembelasting, maar kunnen ook profiteren van een extra ingezaaide uienrij. Want er is immers ruimte voor elf rijen op drie meter. De ruimte tussen de bedden van anderhalve meter kan gewoon met een extra uien rij ingezaaid worden. Voor een optimaal rooiresultaat adviseren de leveranciers wel om de uien met GPS te zaaien. De zaaidata wordt vervolgens ingeladen bij het rooien. Bij aanschaf van een frontrooier kan de loonwerker voor de zwadrooier achter de trekker toe met een voorraadrooier met 1,80 meter à 2,25meter. De buitenste drie rijen worden per bed door de frontrooier naar binnen gerooid en achter de trekker samen met de binnenste vier of vijf rijen door de zwadrooier gerooid en opgepikt. De achterste rooier kan toe met een werkbreedte van circa 1,70 meter à 2,00 meter. Op de rooi-demo waren de zwadrooiers van maximaal 2,25 meter actief.
Impressie VSS Amac FRU 3000 / VRU 2250
Bij het rooien op drie meter wordt aan de voorzijde van de trekker geklapt en (deels) gerooid. De VSS Amac FRU 3000 onderscheidt zich van de andere twee rooimachines door het loof te klappen met een klepel-as. De automatische diepteregeling zit aan de voorkant van de machine.
Het grootste verschil met de andere twee rooicombinaties zit in het rooisysteem. Bij de FRU 3000 worden alle uien al voor de trekker gerooid door rooischijven. Die staan horizontaal op een lijn en hebben een vrij steile hellingshoek. Hierdoor duwen de schijven duwen de uien op zij, wordt er uit de rij gerooid en lopen ze licht.
De rooischijven zijn niet aangedreven, maar voorzien van een kleine kartelrand waardoor ze uit zichzelf blijven lopen. Onder zware omstandigheden (droogte, harde bodem) kunnen de twee rooilichamen met ieder vijf rooischijven hydraulisch dieper gesteld worden, zodat ze door blijven lopen. Tot slot worden alle gerooide uien op zwad onder de trekker gelegd met twee hydraulische naar binnen gerichte verticaal opgehangen rooimatten. De rooischijven zijn instelbaar qua onderlinge afstand.
“Het voordeel van deze machine is dat hij relatief licht loopt, weinig vermogen nodig heeft omdat de rooischijven niet hydraulisch aangedreven worden. Minder hydrauliek maakt de machine ook minder storingsgevoelig”, legt Arjan Verpoorte van VSS Amac uit, “Voordeel van het rooien van alle uien voor de tractor is ook dat de afstelling van de zwadrooier achter licht worden ingesteld op ‘opraapstand’. Bovendien kun je met deze machine blijven doorrooien onder droge omstandigheden. Bijkomend voordeel van de tien rooischijven is dat lang loof, dat tussen de rijen ligt, wordt afgesneden”
Bij de andere twee systemen moeten nog altijd de binnenste vier of vijf rijen achter de tractor worden gerooid. Omdat de rooischijven op een lijn staan is het rooigebied qua lengte compact en dat komt de rooinauwkeurigheid ten goede.
Als zwadrooier is de VRU-2250, met aangedreven getorste invoerrondsel en een gewokkelde rooi-as, voor achter de trekker gebouwd. De machine kan licht worden afgesteld, omdat die niet diep hoeft te rooien. Gunstig voor het brandstofverbruik. De VRU-2250 beschikt over hydraulisch aangedreven aflegbanden voor midden- en zijafleg, om desgewenst op het naastgelegen zwad voorraad te rooien. De oppervlakte van de twee rooimaten verschilt nagenoeg niet met die van de UR 205 van Holaras. Wel is het gewicht van deze zwadrooier met 2.100 kilogram een kleine 500 zwaarder dan zwadrooiers van Holaras en MacLouis.
Impressie MacLouis MLK 3000
De MLK 3000 heeft een loofklapper met vijf horizontale mestrotoren met twee horizontale messen. Daarachter is een bok geplaatst met twee rooi-elementen met ieder drie aangedreven rooischijven, die de buitenste rijen rooien en de uienstroom naar de binnenste vier of vijf rijen afvoert.
De rooischijven zijn aangedreven omdat ze – anders dan bij de VSS Amac- het product rooien en afvoeren naar binnen en schuiner op de rij, meer scheppend, staan afgesteld. De MLR 2250 zwadrooier, die dus de binnenste vier en vijf rijen rooit achter de tractor, kenmerkt zich door een laag gewicht (1.140 kg) en stabiliteit met de kouterschuiven aan weerzijden van de rooi-as. De eerste mat heeft vaste klopperrollen voor een goede reiniging.
Ook duidelijk waar te nemen op de demo is de werking van de drukrol onder de tweede rooimat, die de uien op een mooi vlak bed laat terecht komen. Paul-Jan Dorst van landbouwmechanisatiebedrijf Gebroeders Weststrate uit Nieuwerkerk laat weten dat er ook een frontrooier beschikbaar is die met twee rooischijven is uitgevoerd. Zo kan er gerooid worden op 2,25 meter bedden op brede banden en een 1,50 meter zwadrooier.
Impressie Holaras UM/UR Front
Volgens Paul Kämink van Holaras is Hoopman Machines altijd al nauw betrokken geweest bij de mechanisatie van de uienteelt. De vraag naar drie meter frontrooiers heeft het bedrijf al vroeg uit de markt opgepakt.
De ontwikkeling van de frontrooier is acht jaar geleden gestart in nauw contact met een akkerbouwer in Zeeuws-Vlaanderen. Bij de ontwikkelingen en praktijktesten kwam Holaras steeds weer uit op een ontwerp met rooi-as techniek. Dat is een uitdaging qua hydrauliekopbrengst aan de voorkant van de tractor, maar de UM/ UR frontrooier bewijst zich al weer vier jaar in de praktijk.
De huidige machine heeft twee as-rooiers. Beide zijn uitgevoerd met een tachtig centimeter rooi-as, die de buitenste drie rijen voor de tractor rooien en afvoeren via een spijlen- en afvoerband naar het midden. Het product komt mooi midden onder tractor te liggen. De machine heeft een elektronische/hydraulische diepteregeling.
Er zijn continu doorontwikkelingen op de machine. Zo meldde Paul Kämink bij de rooidemo dat er een frontrooier beschikbaar is met een doorlopende as van 2,85 meter. Ook wordt gewerkt aan de compactheid van de machine, als het gaat om de constructie van de loofklapper.
Loonbedrijf Certointaine uit Berg en Terblijt rooit alweer vier jaar met de combinatie. De machine geeft een vertrouwd en kwalitatief rooibeeld af. De UR 205 zwadrooier achter de tractor kan dwarsafvoeren. Nadeel van gehele combinatie is de relatief zware rooimethode. Bij droge omstandigheden kan er bovendien minder goed worden doorgerooid. De traditionele UR 205 zwadrooier, die achter de machine is gemonteerd, kan overigens optioneel ook met rooischaren worden uitgevoerd.
Tekst en foto’s: Jan Geert Vedelaar
