Het is half november en het warme najaarsweer wordt ingewisseld voor kouder en wellicht natter weer. Redenen om nu nog te wachten met rooien van de resterende bieten worden daardoor steeds bedenkelijker. In dit bericht enkele tips en tops voor een succesvolle bewaring.
Oogstkwaliteit
Rooien onder gunstige omstandigheden heeft grote voordelen, zie daarvoor de tips en adviezen in ‘Beperk bietbeschadiging bij rooien voor lange(re) bewaring’ en ook in de teelthandleiding. Te diep gekopte bieten zijn gevoeliger voor bewaarverliezen door het grote snijvlak. Let op rotte bieten aangezien deze zeer slecht te bewaren zijn. Als de hoeveelheid rot zich uitbreidt tot meer dan tien procent van de partij kan deze geweigerd worden. Beoordeel al ruim voor de oogst of veel aantasting door rot aanwezig is, zodat dit niet pas bij het rooien een onaangename verrassing wordt. Als tijdens de campagne de bieten nog in meerdere keren geleverd worden, probeer dan de beste bieten te bewaren voor de late levering.
Aanleg hoop
Breng de bieten voorzichtig aan de hoop om verdere beschadigingen te beperken. Rijd de kieper altijd voorzichtig tegen de hoop, zonder dat bieten verpulverd worden onder de wielen. Bewaar de bieten bij voorkeur in een langgerekte, dakvormige hoop met een maximale hoogte van 2,5 meter. Bij deze hoopvorm kan de ademhalingswarmte van de bieten door natuurlijke ventilatie doorgaans voldoende zijn afgevoerd. Als een hoop in de luwte ligt, bijvoorbeeld tussen schuren, wordt de warmte vaak wat minder goed afgevoerd vergeleken met hopen in het open veld. Daarentegen kan een hoop in het open veld bij vorst wat kwetsbaarder zijn voor vorstschade bij onvoldoende bescherming.
Probeer waar mogelijk een grote vierkante hoop te voorkomen. Aanleggen van meerdere langgerekte, dakvormige hopen naast elkaar is dan ook beter dan het maken van een grote vierkante hoop. Als telers wegens ruimtegebrek toch genoodzaakt zijn om een vierkante hoop aan te leggen dan kan het inschakelen van mechanische ventilatie uitkomst bieden om sterke opwarming in het midden van de hoop te voorkomen. Dit is wel kostenverhogend en het succes hiervan is mede afhankelijk van de buitenluchttemperatuur en de luchtverdeling in de hoop tijdens het ventileren.
Ligplaats en materiaal
Voor de aanleg van de bewaarhoop is voldoende ruimte nodig. IRS adviseert om per 1,2 ton netto bieten minimaal één m2 oppervlakte te gebruiken, uitgaande van een aanbevolen maximale hoophoogte van 2,5 meter. Denk ook aan de benodigde ruimte rondom de hoop voor de lader en vrachtwagen. Zorg dat de ondergrond opgeruimd (geen hout, stenen etc.) en vlak is zodat er geen water onder de hoop blijft staan. Leg de benodigde afdek- en bevestigingsmaterialen voor de bewaring tijdig klaar en vul zonodig de voorraad aan. Als het weer plots omslaat moet snel gehandeld kunnen worden om de hoop tijdig af te kunnen dekken.
Bewaar vorstvrij, koel en droog
De bewaarverliezen zijn het laagst bij gezonde, schone en weinig beschadigde bieten die vorstvrij, koel en droog worden bewaard, aldus IRS. De afdekstrategie dient er daarom op gericht zijn om de bieten zo koel mogelijk, maar wel vorstvrij en droog te houden. Afdekken met vliesdoek (bijvoorbeeld Toptex) houdt de bieten droog, wat schimmelgroei en kans op broei vermindert. Een hoop die eenmaal nat is geregend droogt langzaam op onder vliesdoek.
Bewaaradvies neerslag
IRS adviseert om de hoop tijdig af te dekken met vliesdoek als een grote hoeveelheid neerslag verwacht is in de aankomende dagen. Een hulpmiddel hiervoor is het bewaaradvies neerslag.
Bewaaradvies vorst
Vliesdoek beschermt niet tegen vorst, zeker niet bij een harde wind. Zorg dat bieten niet bevriezen door de hoop te bekleden met een laag winddicht materiaal. Denk hierbij aan landbouwplastic, Jupettes of bietendoek, voordat het gaat vriezen. Houd daarvoor de weersvoorspellingen en het bewaaradvies vorst goed in de gaten. Verdere tips en bewaaradviezen zijn te raadplegen in de teelthandleiding.
Bron: IRS
