Met een schraler en duurder wordend middelenpakket wordt de beheersing van bladschimmels in de bietenteelt een steeds grotere uitdaging. De keuze voor percelen en rassen, evenals het realiseren van een weerbaarder gewas, zijn in de toekomst belangrijk. Het bepalen van het eerste moment van bespuiten en het beperken van aantasting en verdere verspreiding maken deel uit van de strategie. “Zie je vlekjes, dan ben je eigenlijk al te laat. Laat je het gaan bij de eerste sporen, dan is het niet meer in de hand te houden.”
Duurzame beheersing bladschimmels
Stichting IRS heeft in het kader van de PPS Duurzame beheersing van bladschimmels dit seizoen een aantal demostroken aangelegd. Het doel is om de mogelijkheden van Beslissings Ondersteunende Systemen (BOS-en) en laag risico middelen te demonstreren en te bediscussiëren met de (potentiële) gebruikers.
Eén van de locaties is een bietenperceel van Roland Velema, die een akkerbouwbedrijf op dalgrond in het Overijsselse De Krim heeft. Hij teelt op de demostrook twee rassen: Rentabla KWS en Fadela KWS. Rentabla KWS is een CR+-ras dat zich kenmerkt door een zeer goede bladgezondheid en daarmee beschermt tegen cercospora. Het wordt aanbevolen op gronden waar een zware druk van cercospora wordt verwacht, waar geoogst wordt in de tweede helft van de bietencampagne, nauwe vruchtwisseling plaatsvindt, een bietenhoop op het perceel heeft gelegen en op zandgrond. Fadela KWS is daarentegen zeer vatbaar voor cercospora.
Uitdagend seizoen achter de rug
“We hebben een uitdagend seizoen achter de rug. Alles is later gezaaid en daardoor staan de bietenpercelen over het algemeen ook een beetje bont”, vertelt Bram Hanse, specialist op het gebied van bladschimmels en bacteriën binnen IRS, over het beeld op de demopercelen.
De eerste bespuiting verdien je het meeste mee
Dat het een uitdaging is om bieten groen te houden, is bijna een understatement. Infecties met cercospora en stemphylium hebben grote gevolgen. Daarentegen kun je met rassen met resistenties wellicht terug in bespuitschema’s. De inzet van middelen kan helpen, maar die worden ook steeds duurder. “De eerste bespuiting verdien je het meest mee. Latere bespuitingen zijn nauwelijks rendabel te rekenen. Laat je de eerste bespuiting lopen, dan kun je het ook niet meer corrigeren. Wat je nu ziet is drie weken geleden ontstaan.”
Succesvolle teelt start bij de oogst
Het beginpunt van een succesvolle bietenteelt start al met de oogst. Dan moet verspreiding van bladschimmels worden voorkomen met een goede bedrijfshygiëne. Bij de oogst moet loof binnen het perceel blijven. Gewasresten moeten, door integraalbladeren en een grondbewerking na de oogst, zoveel mogelijk in de grond verdwijnen. Daarna is de juiste keuze van percelen belangrijk. “Zorg voor een plek waar geen bieten naast bieten worden geteeld. Ook moet er de laatste twee jaren geen bietenhoop hebben gelegen. Daarnaast is een ruime rotatie belangrijk, met het oog op waardplanten.” De keuze in rassen is ook belangrijk. “Kies voor een ras met een hoog cijfer bladgezondheid.”
Timing van bespuitingen is essentieel
Als de basis goed is, is het zaak om aantasting te beperken. Timing van de bespuitingen is essentieel. In het perceel van Velema is een sensor geplaatst die de infectiewaarden voor cercospora en stemphylium meet en in het zogenoemde Bieten Advies Systeem (BAS) van Cosun Beet Company weergeeft. “Basiswaarden zijn zaken als temperatuur en luchtvochtigheid. Hoe hoger de waarde, hoe groter de kans op infectie door bladschimmels.
Het is best ingewikkeld. Je moet er vroeg bij zijn en weten wat gevaarlijk weer is. Voor infectie zijn echter ook sporen van de schimmel nodig, want zitten er vlekjes dan had je eigenlijk gisteren moeten spuiten. De vlekjes worden zelf niet aangepakt, maar uitbreiding van de bladschimmel wordt wel beperkt. Je moet er gewoon vroeg bij zijn, want het is heel gevaarlijk als je dat laat gaan. Dan is het niet meer in de hand te houden.” Hoge infectiewaarden kunnen afhankelijk van het perceel de reden zijn om te gaan waarnemen of te gaan spuiten. BAS moet ondersteunend werken in de beslissing.
Weerbaar gewas
Voor een succesvolle beheersing begint het vervolgens weer met de opgave om hoge concentraties sporen van het ene naar het andere perceel zo veel mogelijk te voorkomen. Bram Hanse benadrukt ook dat een weerbaar gewas veel doet. “Een plant die goed groeit, is minder vatbaar voor opbrengstschade door bladschimmels. Grondbewerkingen, bemesting en het voorkomen van eventuele dreigende tekorten met bladmeststoffen en beregenen bij droogte zijn hierbij belangrijk.”
Tekst en beeld: Martin de Vries
Ontvang de Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat
Dit, en vele andere verhalen recht uit het veld, lees je in de Akkerbouwkrant. Wil je ook de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
De Akkerbouwkrant verschijnt zes keer per jaar met elke uitgave een verdiepend thema. De Akkerbouwkrant is semi-redactioneel en brengt positieve artikelen uit de markt. Met diverse reportages en praktijkervaringen komt de akkerbouwer aan het woord.
Klik hiernaast of ga naar akkerbouwbedrijf.nl/abonneren voor alle mogelijkheden.
