In 1999 kreeg Restrain vanuit een grote Engelse supermarkt voor het eerst de vraag om producten zonder chloorprofam-residu te leveren. Dat opende de ogen van het bedrijf voor alternatieven. Nu, meer dan twintig jaar later, is de residuvrije antikiemmethode van Restrain één van de meest gebruikte alternatieven voor het binnenkort verboden CIPC. Onder de gebruikers is ook de grote aardappelproducent McCain.
We vroegen Dirk Garos, directeur van Restrain, naar het ontstaan van de kiemremmethode. Een verhaal dat klinkt als een wetenschapssprookje.
Een honderd jaar oud experiment
Garos: “In 1999 begonnen we met onderzoek naar het gebruik en toepassen van ethyleengas. In de bibliotheek vonden we complete documentatie van een experiment dat bijna honderd jaar geleden is uitgevoerd. Tijdens dat experiment werd een mud fruit met een mud aardappelen in een kelder gelegd. En wat bleek: De aardappelen kiemden niet. Dat bleek te komen door het gas dat het rijpend fruit produceerde: Ethyleen.”
“Vanuit die ervaringen hebben we bij Restrain een herhaaltest gedaan met aardappelen en bananen. Bananen geven namelijk, net als de mud appelen, ethyleengas af. Tot ieders verbazing bleek het experiment uit de jaren ’30 van de vorige eeuw repliceerbaar. De aardappelen bleven in kiemrust. Daarmee bewezen we het kiemremmendvermogen van ethyleen. En daar is onze huidige Restrain-methode uit ontstaan. Doordat we het probleem van chloorprofam-residuen dus al snel onderkenden, zijn we vroeg op zoek gegaan naar een alternatief.”
De methode
Tegenwoordig komt het ethyleen niet langer van fruit, maar wordt het rechtstreeks gegenereerd uit ethanol (alcohol, red.). De ethyleengenerator van Restrain zet ethanol om in ethyleen en blaast het gas de cel in. Een sensor houdt continu in de gaten wat het ethyleenniveau in de ruimte is, zodat er van het begin tot het eind van de bewaring altijd de juiste concentratie ethyleen in de cel is. Garos: “Telers moeten de cel natuurlijk ook zelf blijven monitoren, maar zijn ten opzichte van andere kiemremmethodes weinig tijd en kosten kwijt.”
Samenwerking MC Cain: "Goede keuze voor aardappelters"
De kosteneffectieve ethyleenkiemremming trok ook de aandacht van aardappelproducent McCain. Het bedrijf volgde de ontwikkelingen bij Restrain op de voet. In de afgelopen vier jaar voerde de Engelse fabrikant meerdere vergelijkende tests uit om de effectiviteit van de kiemremmingsmethode te onderzoeken. Daarin werd onder meer gekeken naar de beïnvloeding van de bakkleuren van de diverse aardappelrassen.
Succesvolle effectiviteitstesten
De tests waren succesvol en daarom is de aardappelverwerker vanaf het bewaarseizoen 2019 – 2020, in alle middellange tot lange termijnopslaglocaties in het Verenigd Koninkrijk, overgegaan op het gebruik van Restrain. Bovendien moedigt McCain ook haar telers aan om Restrain te gebruiken als antikiemmethode. Garos: “McCain volgde ons al jaren en heeft meerdere succesvolle effectiviteitstests uitgevoerd. Daarom hebben ze afgelopen jaar besloten om voor honderd procent met ons te gaan samenwerken.”
“Doordat ethyleen natuurlijk is en geen residuen achterlaat, is de methode ook geschikt voor biologische teelt. Bovendien is het systeem makkelijk in gebruik en laten tests zien dat het de bakkleur maximaal beschermt. Al die aspecten samen maken dat McCain aardappeltelers aanmoedigt om Restrain te gebruiken als antikiemmethode.”
Rassen
Momenteel werkt Restrain voornamelijk samen met telers die de variëteiten Fontane, Markies of Agria’s in bewaring hebben, al sluit Garos een uitbreiding naar andere aardappelrassen niet uit. “Voorlopig focussen we ons op deze drie rassen, omdat de bakkleurresultaten hierbij heel goed zijn. We zijn voorzichtig met het uitbreiden naar andere rassen, omdat we eerst grondige tests laten uitvoeren.”
Omdat Restrain alles zelf maakt en niet afhankelijk is van tussenhandel, biedt het bedrijf de ethyleengeneratoren aan voor een prijs die vergelijkbaar is met de prijzen van CIPC. Garos zegt daarover: “De coronacrisis is echt een wake-up call voor telers. Zij moeten nu meer op de kosten letten dan vroeger. Gelukkig kunnen ze nu veel besparen op kiemremming. In plaats van vijftien euro per ton, betalen telers voor Restrain gedurende het hele (bewaar)seizoen slechts drieënhalf tot vijf euro per ton. Dat is een forse besparing. Bovendien hoeven telers niet te investeren in apparatuur of aanpassingen van de bewaarschuur.”
Geen wachttijd
Naast het kostenaspect speelt voor telers ook het gebrek aan wachttijd een rol. Ethyleengas heeft namelijk als belangrijk voordeel dat behandelde aardappelen direct vanuit de schuur verwerkt kunnen worden. “Hierdoor is Restrain in vergelijking met de andere alternatieven voor CIPC niet alleen een stuk goedkoper, maar ook gebruiksvriendelijker”, legt Garos uit. “We proberen het telers zo gemakkelijk mogelijk te maken. Na het plaatsen van een bestelling, kan iedere teler een online training doorlopen waarin we precies uitleggen hoe het systeem werkt en waar je als teler rekening mee moet houden. Zo kun je Restrain helemaal zelfstandig opstarten.”
En met succes. Vandaag de dag wordt de Restrain-methode gebruikt als kiemremmer voor meer dan een miljoen ton aardappelen, door meer dan 1.000 telers in 38 landen wereldwijd.
Meer informatie
Restrain Nederland
Paul O’ Connor
Tel: +31 6 23 93 57 14 W:
www.restrain.eu.com/nl
Restrain België
Wim Vanderstraeten
Tel: +32 477 56 86 76
W: www.restrain.eu.com/nl
