Door de coronacrisis daalde de producentenprijsindex vanaf begin 2020, herstelde de laatste maanden een fractie, maar daalde naar 112 punten in mei. De aardappelprijzen af boerderij daalde vorig jaar in april en mei zeer fors, maar kwam in mei op 92 punten, 66 procent hoger dan in mei 2020. De consumentenprijsindex van aardappelen is in mei 2021 uitgekomen op 119 punten (2015=100). Dat is twaalf procent lager dan in mei 2020, maar acht procent hoger dan in maart 2021.
Producentenprijsindex
De producentenprijsindex (PPI) kwam in mei 2021 uit op 112 punten (2015=100), even hoog dan twee maanden eerder. Over heel 2020 fluctueerde de producentenprijsindex sterker dan in 2019 en lag gemiddeld op een lager niveau van rond de 116 punten. Vanaf januari 2020 is de producentenprijsindex gedaald; de gevolgen van de coronacrisis elders (onder andere in China) leidden tot toenemende voorraden, prijsdruk en prijzen meer dan normaal fluctueerden. De verwerkende industrie verwerkte in 2020 bijna 3,1 miljoen ton aardappelen, 765.000 ton ofwel 19 procent minder aardappelen dan het jaar daarvoor.
Na het dieptepunt in april (192.500 ton) is de verwerking weer toegenomen en lag in maart 2021 op 320.000 ton aardappelen, 48 procent meer dan in mei 2020. Het verwerkte volume ligt hiermee weer vrijwel op het niveau van voor de coronacrisis. Door het herstel van de fritesafzet zullen de lage telersprijzen herstellen. Verwerkers kopen via contracten in, waardoor ze relatief stabiele verkoopprijzen hanteren.
Aardappelprijzen af boerderij
De aardappelprijzen af boerderij lag in het seizoen 2019/2020 aanmerkelijk lager dan in het droge seizoen 2018/2019. In september 2019 was de index 116 punten. In combinatie met de aanhoudende goede vraag, stegen de aardappelprijzen naar 123 punten in februari 2020. Vanaf maart tot mei daalde de prijs echter naar een dieptepunt van 56 punten als gevolg van de coronacrisis. Horeca en fastfoodrestaurants werden wereldwijd gesloten om coronabesmettingen te voorkomen. De mondiale vraag naar ingevroren frites daalde sterk en de Nederlandse fritesexport zakte in.
De aardappelverwerkende industrie verwerkte fors minder fritesaardappelen. Onverkoopbare voorraden door deze vraaguitval hebben de telersprijzen de rest van dit seizoen zeer sterk doen dalen. Voor niet-gecontracteerde aardappelen konden telers via de ‘Compensatieregeling fritesaardappelen’ onder voorwaarden compensatie aanvragen. De weergegeven telersprijzen zijn gebaseerd op markt- en contractprijzen, exclusief eventuele tegemoetkomingen op basis van de ‘Compensatieregeling fritesaardappelen’.
In september 2020 ligt de index 2020 op 80 punten. Door de tweede en derde lockdown stagneerde in veel landen de afzet van aardappelproducten wederom, waardoor de telersprijzen daalden naar 63 punten in december. Sindsdien trekken de telersprijzen weer aan en kwamen in mei 2021 uit op 92 punten, 14 procent hoger dan in maart 2021 en 66 proceny hoger dan een jaar eerder (mei 2020), enkele maanden nadat de Covid-19-crisis uitbrak.
Consumentenprijs
In mei 2021 is de consumentenprijsindex uitgekomen op 119 punten, twaalf procent lager dan in mei 2020, maar acht procent hoger dan in maart 2021. Vanaf het begin van het oogstseizoen (2019/2020) vertoonde de consumentenprijs een neerwaartse lijn tot maart 2020. De Covid-19-crisis heeft de vraag naar verse aardappelen en aardappelproducten in de winkel doen toenemen; wat tot hogere prijzen leidde tot aan het nieuwe oogstseizoen (2020/2021). Daarna daalden de consumentenprijzen maar in mei herstelden ze.
Coronacrisis
De coronacrisis in Nederland brak uit op het moment dat de aardappelen voor oogstseizoen 2020 werden gepoot. Omdat het pootgoed al was besteld en geleverd, had de uitbraak amper invloed op het areaal aardappelen dat in het voorjaar 2020 is gepoot (76.730 ha); drie procent lager dan 2019). Ondanks de droge weersomstandigheden in het voorjaar van 2020, de afwisselend natte en droge perioden in de zomer, was het een groeizaam seizoen. Natte weersomstandigheden in het najaar maakten het rooien in verschillende regio’s lastig. Dat leidde met name op zwaardere gronden tot oogstvertraging en een groter risico op rot tijdens de bewaring. Medio november waren vrijwel alle aardappelen geoogst.
De totale consumptieaardappeloogst 2019/2020 was van normale omvang (3,7 miljoen ton), even groot als het voorgaande seizoen. De vrieshuizen zaten vanwege de coronacrisis na de eerste lockdownperiode overvol frites. De horeca inclusief fastfood zullen na meerdere lockdownperiodes naar verwachting geleidelijk aan herstellen. Verwacht wordt dat de fritesaardappelprijzen ook dit seizoen onder druk zullen staan. Maar met het verder openen van de horeca en fastfood en toenemende een vraag naar verwerkte aardappelproducten zal stijgen. Door de moeizame afzet van fritesaardappelen afgelopen seizoen, is de verwachting dat het Noordwest-Europese areaal fritesaardappelen in 2021 met drie tot vijf procent zal afnemen.
Bron: Agrimatie
