Breaking Bad, Narcos, en Undercover zijn geliefde misdaadseries over moord, politiek, en de onderwereld. Maar zijn deze geromantiseerde beelden over criminaliteit niet wat ongepast vandaag de dag? Criminaliteit, zoals drugslabs en diefstal, is allang geen ver van ons bed show meer. Het raakt, naast onze grote steden, ook steeds vaker het landelijke buitengebied in Nederland. Regio Oostelijk Flevoland organiseerde daarom op donderdag 21 november een bijeenkomst over criminaliteit in het agrarisch buitengebied op de Aeres Hogeschool in Dronten.
Het onderwerp ‘Criminaliteit in het agrarisch buitengebied’ blijkt springlevend. Hoewel de bijeenkomst is georganiseerd voor ondernemers en inwoners uit het buitengebied van de gemeente Dronten, trok deze ook deelnemers uit Zuidelijk Flevoland en de Noordoostpolder. De bijeenkomst richtte zich op het vergroten van bewustwording en het bieden van handvatten om signalen van criminaliteit te herkennen en adequaat te handelen in bedreigende situaties. Al met al een leerzame avond met als boodschap: “Werk samen om de gezamenlijke veiligheid te waarborgen.”
De urgentie is groot
Burgemeester Jean Paul Gebben van Dronten benadrukte in zijn openingswoord de ernst en complexiteit van criminaliteit in het buitengebied. “Het is al lang niet meer iets dat alleen voorkomt in de havens van Rotterdam of onze hoofdstad Amsterdam. We zien een verharding van de samenleving, en dat raakt ons allemaal.” Hij wees op de verschuiving van georganiseerde misdaad naar minder stedelijke gebieden, waar anonimiteit en leegstand criminelen kansen bieden.
De burgemeester sprak daarbij niet alleen vanuit zijn bestuurlijke verantwoordelijkheid, maar ook vanuit persoonlijke ervaring. “Mijn eigen huis is beveiligd volgens de hoogste normen, met drie sterren. Dat klinkt misschien overdreven, maar helaas weet ik uit eerste hand hoe ingrijpend een inbraak kan zijn. Mijn gezin en ik hebben er lange tijd last van gehad. Het is iets dat je niet wilt meemaken, dat gun je niemand.”
Gebben maakte duidelijk dat de aanpak van criminaliteit een gedeelde verantwoordelijkheid is. “We kunnen niet meer enkel leunen op onze politie. Om één noodhulpauto op straat te hebben, zijn zestien agenten nodig. De capaciteit is beperkt, en daarom is het cruciaal dat iedereen in onze gemeenschap weet wat hij of zij moet doen om dreigende situaties te voorkomen. We moeten samen zorgen dat onze erven en omgeving veilig zijn. Hoe? Door signalen te herkennen, verdachte situaties te melden, en met elkaar samen te werken.”
Signalen van criminaliteit in het buitengebied
Herken jij de volgende signalen in jouw omgeving? Let dan goed op.
- Specifieke geuren zoals amandel, anijs, hennep of aceton.
- Een pand dat is dichtgeplakt of afgeschermd.
- Ongebruikelijke voertuigen of activiteiten op vreemde tijdstippen.
- Chemicaliën zoals jerrycans, blauwe vaten of afval zoals spuiten en ampullen.
- Huurders of tussenpersonen met vreemd gedrag.
- Overmatige beveiliging zoals camera’s of alarmen.
Preventie en bewustwording door Platform Veilig Ondernemen Midden-Nederland
Platform Veilig Ondernemen Midden Nederland (PVO-MN) is een semi-overheidsorganisatie, gefinancierd door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Deze organisatie zet zich in om slachtofferschap van criminaliteit binnen het bedrijfsleven te voorkomen. Pedro Bogerd, PVO-adviseur en themaspecialist Buitengebied, gaf tijdens de bijeenkomst niet alleen praktische tips, maar zette ook het onderwerp in perspectief. “Waarom is deze bijeenkomst zo relevant?” vroeg hij retorisch aan de aanwezigen. “Het buitengebied kent een unieke combinatie van uitdagingen: uitgestrekte en vaak afgelegen terreinen bieden criminelen anonimiteit, er is weinig toezicht en de meldingsbereidheid in dit gebied is helaas laag. Dat wordt versterkt door het lage vertrouwen in de overheid onder veel agrariërs. Bovendien is hier veel kwetsbare flora en fauna, die eveneens schade kan oplopen door criminele activiteiten.”
Bogerd gaf concrete voorbeelden uit de regio, zoals een drugscriminaliteitszaak in de Betuwe en een recent drugslab in Emmeloord. Hij illustreerde hoe criminelen geraffineerd te werk gaan: brieven met aantrekkelijke huurvoorstellen voor loodsen, of een aanbod van grote geldsommen. “Maar eenmaal betrokken, is het lastig om eruit te stappen,” waarschuwde Bogerd.
PVO-MN biedt verschillende diensten en activiteiten aan om dreigende situaties voor te zijn. Zo worden er bijvoorbeeld erfscans uitgevoerd om veiligheidsrisico’s op het terrein te identificeren. Daarnaast organiseert PVO-MN bewustwordingscampagnes en verspreidt het promotiemateriaal. Bogerd sloot af met een krachtige oproep: “Niemand hoeft dit alleen te doen. Laten we de kennis en hulpmiddelen die er al zijn benutten en elkaar versterken.”
Leren omgaan met agressie en intimidatie
Hoe blijf je rustig en in controle als je wordt geconfronteerd met agressie of intimidatie? Onder leiding van Koen Kreulen, trainingsacteur bij IJsbrekers, en de acteurs Tony Bola-Audu en Ali Fardi kregen deelnemers praktische handvatten om bedreigende situaties te controleren.
“Dreigende situaties ontstaan vaak uit frustratie,” legt Kreulen uit. “Mensen die gefrustreerd zijn, willen vooral dat hun gevoelens erkend worden. Het is daarom essentieel om niet alleen de emoties van de ander te erkennen, maar ook ruimte te geven voor die emoties, zodat de situatie niet verder escaleert.” In zo’n geval gaat de agressie vaak over de persoon zelf en is begrip en een luisterend oor cruciaal om de spanning te doorbreken. Bij een meer dreigende situatie, zoals iemand die zonder toestemming je erf betreedt, is het belangrijk om snel grenzen te stellen en duidelijk te maken wat je niet accepteert. Een zelfverzekerde lichaamshouding, gecontroleerde ademhaling, ontspannen spieren en het sturen van je gedachten zijn essentieel om de situatie rustig te houden en escalatie te voorkomen.”
Aanspreekpunt in het buitengebied
Gaby de Ruiter is de vertrouwenspersoon voor het ‘veilige buitengebied’ bij LTO-Noord. Zij bouwt bruggen tussen bewoners, ondernemers en lokale veiligheidspartners. De Ruiter is altijd bereikbaar voor inwoners en ondernemers die (mogelijk) in aanraking komen met het criminele circuit.
“Ongeveer één op de tien bewoners wordt benaderd door criminelen. Mijn taak is om samen met hen de situatie vertrouwelijk te bespreken en passende vervolgstappen te bepalen. Hiervoor kom ik het liefste bij mensen thuis op de koffie”, zegt De Ruiter. Hierbij benadrukt De Ruiter dat alle informatie die ze ontvangt strikt vertrouwelijk blijft.
Naast Gaby de Ruiter, vertrouwenspersoon voor het ‘veilige buitengebied’ bij LTO Noord, zijn ook Harry de Jong (bestuurslid bij Ondernemersvereniging De Driehoek en Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Flevoland) en Corné van Turnhout (afgevaardigde van LTO Noord en voorzitter van het KVOB-buitengebied gemeente Dronten) laagdrempelig te benaderen. Deze lokale veiligheidsadviseurs bieden ondernemers de mogelijkheid om in een vertrouwelijke setting zaken rondom veiligheid en weerbaarheid te bespreken. Met hun betrokkenheid en expertise staan zij klaar om praktische handvatten en advies te geven, passend bij de uitdagingen van het buitengebied.
Meldpunten
Heb je te maken met, of ben je getuige van criminaliteit in het buitengebied? Hier kun je terecht:
- Politie: 112 (spoed) of 0900-8844.
- Meld Misdaad Anoniem: 0800-7000 of www.meldmisdaadanoniem.nl.
- Team nationale Inlichtingen: 088 – 661 77 34
- Vertrouwenspersoon LTO-Noord: Gaby de Ruiter, 06-16015029 of via e-mail: gdruiter@ltonoord.nl.
- Afpersing – Vertrouwenslijn: 0800-2800 200.
- Een luisterend oor: www.taboer.nl
De avond bij de Aeres Hogeschool werd georganiseerd door PVO-MN, LTO-Noord, Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Flevoland (sbbf.nl) en Ondernemersvereniging De Driehoek (ovdd.nl).
Tekst: Annabel Klein Woolthuis Beeld: Tineke Stuifzand
