Van alle kanten wordt er druk uitgeoefend op de aardappelteelt. Een veranderende wetgeving, volatiele prijzen en extreme weersomstandigheden maken deze teelt steeds uitdagender. Blijven aardappelen in de toekomst nog wel een cash crop in de akkerbouw? Verschillende sprekers bogen zich over deze kwestie op de Aardappeldemodag op 21 augustus in Westmaas.
“Ik denk dat aardappelen in de toekomst wel degelijk een ruggengraat kunnen blijven bieden op veel akkerbouwbedrijven”, deelt Alex Datema, directeur Food & Agri bij de Rabobank. “De groei van de aardappelteelt in West-Europa zal niet zitten in schaalvergroting, maar is dat erg? De kwaliteit en ziektebestendigheid van je product is naar mijn mening veel belangrijker dan tot het uiterste gaan in het aantal tonnen per hectare.”
Voor het concept duurzaamheid dient de insteek ook te veranderen, volgens Datema. “Met één procent van de totale wereldproductie zullen onze duurzame aardappelen niet de wereld gaan redden, maar met onze kennis kunnen wij wel de wereld veranderen. Met robuuste en duurzame rassen kun je hogere opbrengsten en lagere milieulasten genereren, zodat we de aardappelteelt vol kunnen houden. Uiteindelijk moet er geld worden verdiend op het erf. Dat is wat iedereen wil: een langetermijnvisie voor je financieel gezonde bedrijf.”
Onderdeel cultuur
“Vanuit de consument verwachten wij dat de vraag naar aardappelen in de komende jaren aanwezig blijft”, vertelt Hans Langereis, inkoopdirecteur Nederland en Duitsland bij McCain. “Het consumeren van aardappelproducten hoort bij onze cultuur. Op evenementen, restaurants en bij mensen thuis eten veel mensen friet. Ik geloof daarom stellig in de blijvende vraag naar de Nederlandse en Belgische aardappel.”
Daarom kiest dit aardappelverwerkend bedrijf ervoor om meer te investeren in haar twee Nederlandse fabrieken. Ook is Langereis positief te spreken over de groei van de aardappelprijs in de afgelopen jaren. In april 2025 lag deze prijs namelijk vijftig procent hoger dan dezelfde maand twee jaar ervoor. “Op deze manier is er vanuit de sector gewerkt aan betere randvoorwaarden voor telers”, aldus Langereis. Of alle aanwezigen in de zaal zich hierbij aansluiten, blijft echter in het midden.
MCDonald’s
Ook McDonald’s is aanwezig op de bijeenkomst. Deze restaurantketen neemt op jaarbasis grote aantallen aardappelen aan, die zijn ingezet voor de bekende McFries. Hiervoor stelt het bedrijf hoge eisen aan de aardappelen die zij inkopen. In Nederland is alleen het ras Innovator toegestaan en in België Etana. Deze specifieke keuze legt een hoge druk op de teelt van deze rassen, terwijl een gevarieerder rassenpakket kan zorgen voor een robuustere keten. Toch is deze omschakeling niet makkelijk te maken voor McDonald’s. “Onze klanten hebben een heel specifiek beeld van onze friet. De smaak, kleur en lengte van de frietjes is belangrijk voor de ervaring van ons product. Daarnaast dient wereldwijd McFries er hetzelfde uit te zien, dus kunnen we hier niet makkelijk aan schaven”, aldus Jerôme de la Chambre, duurzaamheidsmanager bij McDonald’s.
De bal wordt dus weer teruggekaatst naar de telers. Er wordt gewerkt aan nieuwe duurzamere rassen met ziekteresistenties, maar als de afnemers er geen interesse in hebben, komen veel van deze nieuwe rassen niet terecht op het bord van de consument.
McCain
Voor verwerker McCain ligt dit iets genuanceerder. Dit bedrijf verwerkt tientallen rassen voor verschillende afnemers, waardoor er meer spreiding mogelijk is. Toch zijn ook zij sterk afhankelijk van de wensen vanuit hun klant. Op deze manier houden meerdere schakels in de keten elkaar klem, terwijl er veel vraag is naar meer saamhorigheid. Als er één schakel niet klopt, loopt het verderop in de keten mis.
Op dit moment wordt er veel gewezen naar de akkerbouwers. Zij dragen voor veel kwesties de verantwoordelijkheden, kosten en risico’s. Een goede prijs is hierbij de basis, waarin rekening is gehouden met de risico’s, zodat telers een buffer op kunnen bouwen. Voor een toekomstbestendige aardappelteelt dient hier een kanteling in te komen, waarbij de aardappel vanuit meerdere hoeken is belicht, zodat het telen mogelijk blijft en er een goed verdienmodel in zit voor alle partijen. En misschien betekent dit wel dat andere rassen zullen worden gekozen voor het maken van friet of consumenten anders worden opgevoed, waarbij de friet van de toekomst er net wat anders uit komt te zien dan de huidige McFries.
Tekst en beeld: Kim Sjoers
Ontvang de Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat
Dit, en vele andere verhalen recht uit het veld, lees je in de Akkerbouwkrant. Wil je ook de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
De Akkerbouwkrant verschijnt zes keer per jaar met elke uitgave een verdiepend thema. De Akkerbouwkrant is semi-redactioneel en brengt positieve artikelen uit de markt. Met diverse reportages en praktijkervaringen komt de akkerbouwer aan het woord.
Klik hiernaast of ga naar akkerbouwbedrijf.nl/abonneren voor alle mogelijkheden.
