Mengteelt, ofwel de gelijktijdige productie van meerdere gewassen op één perceel, kan de opbrengsten van zowel intensieve als extensieve landbouw fors verhogen en tegelijk het gebruik van kunstmest in de intensieve landbouw aanzienlijk verlagen. Dat blijkt uit onderzoek van wetenschappers van Wageningen University & Research en vakgenoten in China. Zij publiceerden hun resultaten in Nature Plants.
Mengteelt
Boeren passen al sinds mensenheugenis mengteelt (‘intercropping’) toe in de landbouw. De gangbare gedachte was altijd dat deze systemen vooral voordelen hebben in extensieve landbouw en in gebieden waar arbeid goedkoop is en kunstmest duur of niet beschikbaar, zoals delen van Afrika, Azië en Latijns Amerika. WUR-onderzoekers en hun collega’s van China Agricultural University laten echter zien dat mengteelt net zo goed, en zelfs méér, kan bijdragen aan een hogere gewasopbrengst in de intensieve landbouw. Tegelijkertijd vermindert deze methode het gebruik van kunstmest. Dat vonden ze via een uitgebreide meta-analyse van 226 eerder uitgevoerde experimenten.
Intensieve landbouw
Mengteelt in intensieve landbouw realiseert tot 29 procent meer gewasopbrengst ten opzichte van monoculturen onder dezelfde omstandigheden bij 19-36 procent minder kunstmestgebruik (gerekend per eenheid product). De winst in gewasopbrengsten is het hoogste bij een mengteeltmethode die vaak in China wordt toegepast. In deze methode combineren boeren gewassen waarvan het groeiseizoen sterk verschillen. Die groeien ze in één tot anderhalf meter brede stroken met daarin enkele rijen van hetzelfde gewas.
Irrigatie en bestrijdingsmiddelen
Tarwe, gerst en tuinboon groeien bijvoorbeeld snel in het voorjaar, en worden eerder geoogst dan mais. Daarna kan mais, dat later wordt gezaaid, in de loop van de (na)zomer een groeispurt inzetten. Door deze verschillende groeiperiodes van gewassen worden de beschikbare hoeveelheden zonlicht, water en voedingsstoffen op een landbouwperceel door het jaar heen veel beter benut dan in monoculturen. Een bijkomend voordeel van mengteelt is – zo bleek al uit eerdere studies – dat gewassen minder behoefte hebben aan irrigatie en er eveneens minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn om ze te beschermen tegen ziekten en plagen.
Landbouwmachines
“Natuurlijk moeten er nog hordes genomen worden wat betreft bijvoorbeeld de introductie van nieuwe en lichtere landbouwmachines, de acceptatie door boeren en de keuze van soortencombinaties, plantpatroon en management. Maar het onderzoek van Chunjie Li toont wel aan hoeveel potentie mengteelt heeft, óók voor het op een duurzame manier vergroten van de opbrengsten van extensieve landbouw én intensieve landbouw. Als we een groeiende wereldbevolking op een duurzame manier willen voeden mogen we die kansen niet onbenut laten”, zegt copromotor en mede-auteur Wopke van der Werf. Hij is als universitair hoofddocent verbonden aan het Centre for Crop Systems Analysis van WUR.
Publicatie en promotie
De resultaten van het onderzoek zijn op 1 juni gepubliceerd in Nature Plants. Het artikel is gebaseerd op het proefschrift van promovenda Chunjie Li. Zij zal haar proefschrift verdedigen op woensdag 16 september.
