Een aanvoer van voldoende organische stof zorgde op zandgrond (Vredepeel) voor hogere en stabielere opbrengsten. Dit is waargenomen bij aanvoer van zowel dierlijke mest als compost. Ook niet-kerende grondbewerking (NKG) kan zorgen voor een verbeterd bedrijfsresultaat, mits sprake is van voldoende aanvoer van organische stof.
In het recent op Crkls gepubliceerde onderzoek ‘Bedrijfseconomische prestaties van bodemmaatregelen – Opbrengstabiliteit en kosten-batenverhouding van bodemmaatregelen‘ zijn op proefboerderij Vredepeel de effecten van organische stof en grondbewerking onderzocht op de opbrengst. Het bouwplan bestond uit aardappel, erwt, prei, zomergerst, suikerbiet, B-peen en snijmais.
Conclusies
- Voldoende aanvoer van organische stof via dierlijke mest kan zorgen voor verbeterde opbrengststabiliteit en behoud van opbrengsten op zandgrond.
- NKG is een economisch haalbare maatregel bij een effectieve aanvoer van organische stof van twee ton per hectare per jaar.
- Aanvoer van extra compost is een economisch haalbare maatregel, met name bij een bedrijfssysteem met een lage organische stofaanvoer (één ton effectieve organische stof per hectare per jaar).
Aanvoer organische stof met dierlijke mest
Het effect van organische stof aanvoeren is onderzocht in twee objecten:
- Een lage aanvoer van organische stof (één ton effectieve organische stof (EOS) per hectare per jaar) met alleen gewasresten.
- Een ‘standaard’ organische stof aanvoer (twee ton EOS) met ook dierlijke mest.
Een lage organische stof aanvoer geeft een groot negatief opbrengstverschil ten opzichte van een standaard aanvoer (-823 euro per hectare) door lagere opbrengsten in alle gewassen. De opbrengstvariatie is hoger bij een lage organische stof aanvoer. Daarnaast geeft een lage aanvoer hogere kosten door een hogere kunstmestgift. Voldoende organische stof aanvoer via mest is belangrijk voor een verbeterde opbrengststabiliteit en behoud van opbrengsten.
Niet-Kerende Grondbewerking (NKG)
NKG geeft een iets hogere opbrengst ten opzichte van ploegen, wat vooral bij aardappel en peen naar voren kwam. Prei reageerde negatief op NKG. Op bedrijfsniveau heeft de maatregel een positief effect van 130 euro per hectare (67 euro meeropbrengst en 63 euro vermeden kosten). Bij lage organische stof aanvoer gaf NKG echter een negatiever bedrijfseconomisch effect dan ploegen.
Toepassing compost
Verhoogde opbrengsten wogen op tegen de kosten bij zowel standaard als lage organische stof aanvoer. Een verschil van 255 euro per hectare werd gezien bij standaard organische stof aanvoer, en een verschil van 694 euro per hectare bij een lage aanvoer. Aanvoeren van compost leidde tot een iets beter bedrijfsresultaat. Vooral bij een bedrijfssysteem met lage OS-aanvoer. Of als je het omdraait; weinig organische stof (dierlijke mest en/of compost) aanvoeren kost opbrengst.
Bron: Groen Kennisnet