Na met zijn gezin een weekendje weg te zijn geweest, bleek het mechanisatiebedrijf waar loonwerker Jan Kees Nannes uit Warmenhuizen mee samenwerkt, Mechanisatiebedrijf Nanne Kooiman, voor hem een Ferrari Futura Twin-plantmachine te hebben gekocht. Vorig jaar kon het loonbedrijf vanaf juni ermee aan de slag en dit jaar zijn er al twaalf kooltelers die hun kolen met deze hypermoderne plantmachine geplant willen hebben.
Voorheen werkte Jan Kees Nannes van Loonbedrijf Nannes uit Warmenhuizen met eveneens het Italiaanse merk Ferrari, maar dan met de F-max plantmachine. “Bij deze plantmachine moest op iedere regel iemand zitten om een plantje te planten. Deze persoon haalde dan een plug met het plantje uit de tray en zette die dan netjes in de carrousel. Je had zes regels, dus zes man personeel nodig. Ik liet de klant bij voorkeur deze machinebezetting regelen.”
Ferrari Futura Twin
Voor vijf jaar geleden echter was er een klant van de loonwerker, een grote spitskoolteler, die vroeg aan Nannes of hij bij hem proef wilde draaien met planten door middel van de Ferrari Futura Twin. Dus liet de loonwerker via zijn Mechanisatiebedrijf Nanne Kooiman een Futura Twin (met optie tot koop) uit Italië overkomen en ging vanaf voorjaar 2020 proefplanten bij deze spitskoolteler. Planten met deze hypermoderne plantmachine is voor de klant natuurlijk wel iets duurder dan met een gangbare plantmachine. Het Warmenhuizense loonbedrijf rekent honderdzestig euro per uur meer bij planten met de Futura Twin dan met een gangbare plantmachine.
Trays naar zijkanten verplaatst
Nannes draaide er vervolgens één jaar mee in deze teelt. “Echter, de plantmachine was te zwaar voor de Valtra N 113 tractor met 125 pk die ervoor stond. Met twee volle rekken met trays achterop was het écht krap aan.” Dus vroeg hij aan Kooiman of die de rekken naar de zijkant wilde verplaatsen. Vanaf toen ging het veel makkelijker en tevens ging het laden op de kopakker veel makkelijker. Nannes draaide vervolgens weer één jaar proef met de plantmachine in de spitskool. “Omdat deze spitskoolteler erg tevreden was met de Futura Twin besloot hij om zelf een Ferrari Futura Twin-plantmachine te kopen. Hij koos voor een zelfrijder. Daardoor hadden wij echter geen werk meer natuurlijk.” Vandaar dat Nannes de plantmachine weer terug bracht naar Kooiman.
In december 2021 kwam echter weer de vraag om honderd hectare kool te planten met de Futura Twin. Nannes: “Deze teler wilde per se dat het volautomatisch geplant zou worden. Helaas konden wij echter geen Ferrari Futura Twin geregeld meer krijgen via Kooiman. Ik moest de koolteler teleurstellen.” Nannes had gesprekken met TTS over haar geautomatiseerde plantmachines. Het bleef echter bij gesprekken.
Weekendje weg
In maart 2023 ging Nannes met zijn gezin een weekendje weg. Toen hij terugkwam bleek Kooiman voor hem een Ferrari Futura Twin gekocht te hebben in Canada, een gedragen versie. Deze Canadese machine was echter 5,5 meter breed en Nannes wilde de maximale breedte op 3,5 meter hebben. “Dan kan ik er namelijk gewoon mee over de weg en anders moet hij iedere keer op een trailer. Zo ver ik weet, ben ik momenteel de enige in Nederland die een gedragen uitvoering heeft van 3,5 meter.” Het ombouwen naar 3,5 meter inclusief geïntegreerde hydraulische zijrekken werd gedaan door Mechanisatiebedrijf Kooiman. Daarnaast werden er nog flink wat aanpassingen ter verbetering toegepast om de machine optimaal te laten functioneren.
Omdat dit natuurlijk tijd vergt en de Canadese plantmachine pas in april 2023 in Nederland was, kon de loonwerker pas begin juni 2023 ermee beginnen te planten. Het planten verliep vrijwel meteen vlekkeloos, op enkele kinderziektes na. Hier en daar moest nog wel wat afgesteld worden. Hij plantte twintig hectare spitskool en 25 hectare andere koolsoorten. Nannes: “En ook nog eens vijf hectare proefvelden voor Bejo Zaden. Die bespaarden daarmee maar liefst zo’n twaalf man personeel per uur teruggerekend. Bejo wil dus inderdaad graag dat ik weer kom, dat kun je je voorstellen.” Het bedrijf wil dat de Noord-Hollandse loonwerker dit jaar ook de koolplantjes voor de kleinere koolproeven gaat planten.
‘Werking techniek slim bedacht’
Wat de techniek van deze volautomatische plantmachine betreft, is het Twin-systeem volgens Nannes heel slim bedacht door Ferrari. “De Futura Twin kan met één robot op twee regels tegelijk werken, dus heeft de plantmachine slechts drie robots nodig (bij zes regels, red.). De machine werkt in principe zelfstandig, er is slechts één operator nodig om de verplantrobots met trays te voeden.
” Elke afzonderlijke robot haalt het plantmateriaal eruit met behulp van een technologie gebaseerd op cilindrische plunjers c.q. pennen in combinatie met bewegende vingers. De pennen drukken eerst de pluggen uit de trays en de clippers draaien vervolgens negentig graden naar beneden. Dan komt er een bak omhoog waar de pluggen invallen en daar checkt een laserstraal of de plug daadwerkelijk een plantje heeft. Als dat zo is, dan laat de bak de pluggen los in een kettingbaan met allemaal bekertjes. Vervolgens wordt de plug netjes geplant.
Het is niet nodig om een specifieke tray te gebruiken om de Futura te laten draaien, de machine wordt aangepast aan de tray die door de gebruiker wordt geselecteerd. Dit is een van de kenmerken die deze geautomatiseerde planter tot een innovatieve en veelzijdige plantmachine maken.
“Wij hebben Mechanisatiebedrijf Kooiman gelijk ook een vloeibare kunstmest rijenbemester met grotendeels onderdelen van TeeJet Technologies en een granulaatstrooier van Gaspardo op de Futura Twin laten bouwen. En ik kan je zeggen; dat bevalt zeer goed. Het geplante plantje krijgt meteen de juiste hoeveelheid bemesting en beste bemesting waardoor het meteen een goede start krijgt.”
‘Liefst veel hectares van één teelt’
Ook twaalf reguliere kooltelers verwachten dat Nannes vanaf half april weer klaar staat om hun koolplantjes volautomatisch te planten. Deze werkzaamheden duren tot zo begin augustus. Momenteel heeft de loonwerker al zo’n honderdtwintig hectare in het vooruitzicht, maar dat kan ook zo maar honderdvijftig hectare worden volgens hem. “Groot voordeel van de Ferrari Futura Twin is dat je niet afhankelijk bent van personeel. Je kunt dus altijd ‘s maandagochtend meteen beginnen. In principe heb je alleen één man op de tractor nodig en één man achterop.”
Al kun je bij deze plantmachine werken met teelten die zijn opgeslagen in trays van verschillende formaten en materialen (hard plastic, schuim, wegwerp), toch is het achter elkaar één soort teelt planten wel het handigste, volgens Nannes. “Misschien ga ik ook nog vijftien hectare knolselderij planten, maar dan moet ik dus wel de traymaat veranderen. En dat kan wel, maar kost wel zo’n acht uur tijd inclusief het vervolgens weer finetunen van alle andere instellingen van de plantmachine.” Bij de koolteelt gebruikt de loonwerker de William Gitzels 228 trays, trays die ook bij het nog steeds gangbare handplanten gebruikt worden.
Ontvang de Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat
Dit, en vele andere verhalen recht uit het veld, lees je in de Akkerbouwkrant. Wil je ook de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
De Akkerbouwkrant verschijnt zes keer per jaar met elke uitgave een verdiepend thema. De Akkerbouwkrant is semi-redactioneel en brengt positieve artikelen uit de markt. Met diverse reportages en praktijkervaringen komt de akkerbouwer aan het woord.
Klik hiernaast of ga naar akkerbouwbedrijf.nl/abonneren voor alle mogelijkheden.
Tekst: Dick van Doorn
Beeld: Loonbedrijf Nannes
