Het kan de oplettende boer nauwelijks ontgaan zijn: de borden van ‘Boer Bewust’ of de campagnes op de sociale media via Facebook en Twitter. De mannen achter deze expliciete uitingen zijn akkerbouwers Peter van Damme, Jan Blitterswijk en Kees Maas. Johan Leenders completeerde even later het kwartet. De boodschap is helder: juist ook de gangbare boeren zijn bewust met hun vak bezig.
Maar wie zijn ze nou eigenlijk? Akkerbouwkrant Innovatie & Ondernemen zocht twee drijvende krachten achter deze groeiende beweging op en kwam tot een verrassende conclusie: “Boer Bewust is ontstaan voor de gangbare land- en tuinbouw een sector waar Nederland trots op moet zijn. En daarbij houden we ons zo min mogelijk bezig met de biologische sector”, vertelt Peter van Damme.
Eigen geluid
Geen tegenbeweging dus, maar waarom dan al die aandacht en commotie rondom het ‘bewust boeren’? Peter van Damme: “Er is zoveel aandacht voor de biologische teelt, dat men denkt dat de gangbare producten giftig of ongezond zijn. Dat is pertinent onwaar en daarom vonden wij dat er een geluid vanuit de gangbare landbouw te horen moest zijn. We zijn absoluut geen tegenbeweging voor biologische landbouw, maar ontdekten wel dat de marketing van onze biologische vrienden veel verder is dan de promotie voor gangbare teelten. Hierdoor gebeurt het regelmatig dat de gangbare sector te negatief wordt afgeschilderd. Daarom zijn we begonnen met het initiatief ‘Boer Bewust.’ Zodat niet alleen het buitenland weet, maar ook de burgers dat wij in Nederland een gezond en kwalitatief hoogwaardig product leveren. De hype die daaruit ontstaan is, geeft aan dat er veel boeren zijn die er net zo over denken.”
| “Er is een verkeerd beeld ontstaan over de gangbare land- en tuinbouw” |
Van Damme stoorde zich al langere tijd aan negatieve berichtgeving over de gangbare sector, maar dacht dat iemand anders wel een keer de handschoen zou oppakken. Toen dat niet gebeurde startte hij de initiatiefgroep. “We hadden direct al 25 bedrijven uit de buurt die ook een bord wilde en daarmee uit willen dragen dat ze met overtuiging en op een uiterst duurzaam verantwoorde manier boeren. Zij zijn zich er ook van bewust dat er iets moest gebeuren om te laten zien, dat wij ook duurzaam en milieubewust bezig zijn.” Johan Leenders: “Je wordt soms op een manier neergezet door organisaties die totaal geen idee hebben van landbouw. Veelal op basis van halve of hele leugens, waardoor er in de samenleving een compleet verkeerd beeld over de landbouw ontstaat. In de sector weten we wel hoe goed we zijn, helemaal vergeleken met de rest van de wereld, zijn onze producten milieuvriendelijker, veiliger en duurzamer. Het is niet voor niets dat wij met veel producten tot de top van de wereld behoren. Het is nu tijd dat de rest van Nederland dit verhaal ook weer eens hoort.
Lees verder onder afbeelding
| “Gangbare landbouw is in een aantal opzichten veel duurzamer dan de mensen verwachten” |
Van Damme teelt in een gebied met veel biologische boeren. Die reageerden aanvankelijk enigszins verbaasd op zijn actie: “Maar als je dan het verhaal uitlegt dan zeggen hun ook: dit hadden jullie eerder moeten doen. Boer Bewust gaat juist uit van eigen kracht. We beseffen dat het gemakkelijk verkeerd geïnterpreteerd kan worden, maar onze boodschap is positief over ons werk en we willen voorkomen dat we polarisatie in de sector krijgen.” Van Damme: “We zijn allemaal ondernemers en doen het allemaal op onze eigen manier. De werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen zijn de laatste tien jaar enorm gedaald. Op andere vlakken ontwikkelen wij ons. Mensen uit landen over de hele wereld komen kijken naar onze gangbare landbouw om te zien hoe zij hun landbouw kunnen verbeteren. Wereldwijd zijn wij koploper op allerlei aspecten van land- en tuinbouw. Of het dan gaat over tuinbouw, veehouderij, akkerbouw of een andere sector, maakt niet uit. Die positie van de land- en tuinbouw moet weer erkend worden. “
Gangbaar: kwalitatief goed en verantwoord
Mensen hoeven geen lid te worden van ‘Boer Bewust’ om te mogen deelnemen. Wel wordt van hun verwacht dat zij het verhaal ook helpen verspreiden op de sociale media. Boeren die nog meer uiting willen geven aan hun steun voor Boer Bewust, kunnen kiezen uit twee professionele informatieborden met hun eigen bedrijfsnaam. Deze worden tegen kostprijs gemaakt. Boer Bewust wil door het hele land zichtbaar zijn, door deel te nemen aan activiteiten, zowel in de stad als op het land. Leenders hoopt ook de mensen buiten de sector te raken: “De consument koopt wel gewoon gangbare producten, maar wat wij jammer vinden is dat er vaak gekozen wordt voor gangbaar omdat het ‘goedkoper’ is en niet omdat het kwalitatief ook goed en verantwoord geteeld is. Dus we willen met deze actie ook vooral de mensen buiten de sector bereiken. De verkeerde informatie – die ze jarenlang hebben gehad – moet er uit. Zodat mensen in de winkel bewust kunnen kiezen voor een product, omdat ze weten dat gangbaar gezond en hoogwaardig is.”
Vooroordelen weghalen, imago verbeteren
Boer Bewust gaat zich niet bezighouden met wetgevingsvraagstukken of beleid. Van Damme: “Dat laten we over aan instanties die daarvoor in het leven geroepen zijn. Wel richt Boer Bewust zich op het weghalen van vooroordelen en onjuistheden die over de gangbare landbouw verspreid worden. Boer Bewust hoopt dat door het geven en verspreiden van feitelijke informatie er in de toekomst minder besluiten op basis van emotie genomen zullen worden en meer gebaseerd zijn op basis van de praktijk. We reageren altijd wel eerlijk en open. Het heeft geen zin om ongefundeerde reacties de wereld in te slingeren, want er wordt al genoeg onzin verspreid. Ons doel? Vooroordelen weghalen en het imago van gangbare landbouw verbeteren. We willen bijeenkomsten gaan organiseren waar een gezamenlijke lijn wordt bepaald, maar verder zullen we niet actief ‘de boer op gaan’, want we zijn zelf ook vooral akkerbouwer en hebben gewoonweg geen tijd voor die dingen. We hopen dan ook dat de mensen die zich bij Boer Bewust aansluiten zelf het verhaal achter dit initiatief doorvertellen.”
