Leendert Noordam uit Uithuizen gebruikt voor het scannen van zijn percelen de micasense-camera. Noordam teelt voornamelijk pootaardappelen en tulpen. Het aanschaffen van de micasense is volgens hem: “Een logische vervolgstap die voorkomt uit nieuwsgierigheid naar hoe de plant groeit, hoe het de plant naar de zin gemaakt kan worden en hoe de grond zich gedraagt.”
“Gebruik drone ‘slechts’ bijzaak”
Noordam heeft zich tot doel gesteld om de bodemprocessen beter te kunnen begrijpen: ”Zo is de micasense in beeld gekomen. Hiermee heb ik een breder bereik dan met de spuitsensoren en er komen gewoon hele mooie beelden uit dat apparaat. De micasense moet de lucht in gebracht worden, dus vandaar die drone. Niet meer en niet minder. Als het aan een touwtje kon, dan deed ik dat. De drone is puur bijzaak.”
Noordam nuanceert die laatste uitspraak door hieraan toe te voegen: “De drone is er wel speciaal bij gezocht en geselecteerd met het oog op bedrijfszekerheid: zes rotoren. Dus mocht er één motor uitvallen, dan vliegt hij toch gewoon door. Ook is hij voorzien van extra zware batterijen, zodat hij drie kwartier kan vliegen en niet na vijftien minuten al de lucht uit moet, want dan kun je geen grotere percelen scannen. In één vlucht kan hij wel tot 30 hectare scannen.”
“De tarwe heeft een mooie kleur”
Noordam is – zoals heel veel akkerbouwers – ruim tien jaar geleden in een precisielandbouwproject gestapt. Die projecten zijn nu grotendeels afgelopen. In die jaren is er veel onderzoek gedaan en heeft Noordam sensoren aangeschaft voor de spuit. “Omdat we een brede spuit hebben (51 meter, red.) krijg je een soort streepjesscan. Tijdens de precisielandbouwtrajecten hebben we veel contacten opgedaan, ook met boeren die nog steeds door willen gaan. We bleven ook zelf met veel vragen zitten: hoe interpreteer ik de waardes uit de spuitsensoren? En hoe kunnen we bodemprocessen positief beïnvloeden?”
Noordam besloot samen met vier andere boeren en een agronoom de koppen bij elkaar te steken en samen richten ze een stichting op met de toepasselijk naam: aGroFuture. Die vijf akkerbouwers werken samen met een agronoom omdat die ondersteuning biedt bij het opzetten van een programma van aanpak: “Dit jaar hebben we voor het eerst de stap gewaagd om de tarwe variabel te bemesten, omdat we ook het vertrouwen uit de sensoren aan de spuit wilde vergroten. De variatie is zo groot binnen de sensoren. Vroeger liep je als kind met je vader door de tarwe, en dan zei je vader: de tarwe heeft een mooie kleur. Maar op die leeftijd heb je geen getraind oog, dus je gelooft gewoon wat je vader zegt. Zo moet dat ook met de sensoren zijn. Vanuit een stukje onderzoek en ervaring moeten die geijkt worden. Vandaar de we ook samen met een agronoom in de stichting zitten: niet alleen met focus op de techniek, maar ook om bij de feiten te blijven.”
Gewasscan op hoog niveau
Het doel van de stichting is duidelijk: de nieuwsgierigheid van de deelnemers bevredigen en te weten komen hoe de plant en de grond zich gedraagt en vooral: hoe we daar naar moeten handelen. “Dat laatste zijn we nu aan het onderzoeken. Er zijn proeven aangelegd om te ontdekken bij welke waarde een bepaald stikstofniveau hoort. In de aardappels heb ik vorig jaar een aantal proeven aangelegd met 0 – 30 – 60 – 90 stikstofvenster. Dit jaar probeer ik het met andere verhoudingen, wederom in de aardappelen, maar ook in de tarwe. De sensoren die aan de spuit zitten, waarvan twee aan de spuitboom – gaven toch behoorlijke verschillen. We hebben die metingen allemaal vergeleken. Dat geeft wel een indicatie, maar om vast te kunnen stellen bij welke NDVI of NDRE-waarde een bepaald stikstofniveau hoort moet je wel een ijking met harde uitgangswaarde hebben. Pas dan kun je concluderen op welk moment in het gewasstadium ingrijpen het meest effect heeft.”
Noordam is erg blij met de beelden van de micasense. Het is weliswaar een dure investering, maar dankzij deze stap is hij in staat om met minimale input, maximaal resultaat te behalen. Bovendien benadrukt Noordam dat: “Iedere euro die je investeert , om je gewas beter te begrijpen , rendement op levert. Als je vanuit het gewas gaat denken, kan je ook naar het gewas handelen.”
Strakke regelgeving
De regelgeving rondom het gebruik van drones baart hem wel zorgen. Volgens Noordam worden die regels vooral opgesteld voor gebruikers die dichtbij bebouwingen of infrastructurele objecten (zoals luchthavens, red.) vliegen, maar kan het niet zo zijn dat akkerbouwers daardoor belemmerd worden in het werken met drones: “Ik denk dat over tien jaar alle akkerbouwers met een drone werken voor gewasscans, alleen zullen de meesten dit laten doen, in combinatie met persoonlijke advisering. Wij hebben nu besloten dat zelf te doen, omdat we zo specifiek bezig zijn om zelf de ijking te kunnen uitvoeren en om het in eigen hand te houden hebben we een drone aangeschaft. Heel veel akkerbouwers deden mee in precisielandbouwclubjes, maar iedereen dacht snel resultaat te zien. De verwachtingen waren te hoog gespannen, dus dat leverde alleen maar teleurstelling op. Ook deze ontwikkeling is weer een kwestie van de lange adem.”
Internetverbinding
De overstap naar een gewasscan vanuit de lucht is volgens Noordam meer dan het aanschaffen van een micasense en een drone. “Micasense maakt iedere seconde een foto in de lucht en uploadt dit naar de website (server). Nu lopen we tegen het probleem aan dat de grote hoeveelheid data lastig verzonden kan worden door een trage internetverbinding. We wonen achter in de polder en het kost 3 tot 4 dagen om één perceel te uploaden. Nu wordt alle data bij één van de boeren, die glasvezel heeft, verzonden. Glasvezel is wel essentieel om deze techniek optimaal te kunnen gebruiken.”
Bij de verwerking van de data stuitte Noordam op het volgende probleem: “Als ik de foto’s terugkrijg, dan heb ik een goed softwareprogramma nodig omdat ook die data weer heel groot is, maar dat is een kwestie van tijd, want er wordt keihard aan gewerkt momenteel.”
“Dat ik een drone zou gaan gebruiken zag ik ook niet aankomen”
De ontwikkelingen in de akkerbouw, volgen elkaar in rap tempo op. Noordam verwacht komende jaren dan ook nog zeker veranderingen op zijn akkerbouwbedrijf, maar op welke manier durft hij nu nog niet te zeggen: “Dat ik een drone ging gebruiken zag ik ook niet aankomen, maar de techniek gaat gewoon door. Soms kom je problemen tegen waarvoor je een oplossing zoekt en methoden om een stukje kennis te ontwikkelen. Daar is de drone er één van. Wie weet wat er volgend jaar op de markt is.”
