Mechanisch monteur Nico Vollebregt uit Dronten is een groot deel van het jaar actief om akkerbouwers te helpen bij het onderhouden en repareren van de landbouwmachines. Zo vlak voor de oogstperiode geeft Vollebregt nog enkele handige tips om zonder kleerscheuren het oogstseizoen door te komen: “Het klinkt misschien als een cliché, maar goed zicht en goede verlichting zijn het allerbelangrijkste.”
Op de foto: Hier is Vollebregt bezig met het reviseren van een axiaalset. Eén van de slijtdelen die voor elke oogst nagekeken moet worden.
Veiligheid boven alles
Vollebregt stelt daarmee veiligheid boven alles, want alleen als dat op orde is, heeft het prepareren van de oogstmachine echt zin. “De rooimachine of combine moet altijd goed nagekeken zijn. Vooral het schoonmaken van de hydraulische aankoppelingen wordt nog weleens vergeten. Even een doekje eroverheen is vaak al genoeg. Daarnaast hamer ik er continu op dat akkerbouwers goed controleren of de aftakas wel goed schuift. Met een rooimachine maak je nogal wat bochten, als de as niet soepel kan schuiven krijg je druk op de tandwielkast en/of de aftakastomp aan de trekker.”
Vreemd personeel
“Ook het controleren van de aanwezigheid van (goede) beschermkappen is enorm belangrijk. Vooral tijdens de oogst – als je met vreemd personeel werkt – is het belangrijk erop te letten dat niemand met de handen of voeten ergens tussen kan komen te zitten. Let ook op bij het nemen van de bochten dat de hydrauliek slangen en elektriciteitskabel netjes langs de trekdissel loopt en er niet bij bungelt. Zorg dat je de ramen schoon hebt en rondom zicht hebt. Je gaat de weg op: controleer je verlichting en test je remmen. In eerste instantie is het verantwoordelijkheid van de boer zelf, maar de laatste jaren zie ik regelmatig dat die dingen vergeten worden.”
Aanspanning en gatenbalk
Naast deze praktische veiligheidstips wil Vollebregt ook benadrukken dat voordat de oogst van start gaat de trekker gecontroleerd is. “Vaak worden alleen de (rooi)machines gecontroleerd, maar denk ook aan de aanspanning van de trekker. Als je de rooimachine in de gatenbalk hebt hangen (dit gebeurt vooral veel bij uienladers) en je wil hoogte gaan corrigeren dan loop je het risico dat de boel kapot gedrukt wordt.”
Kipper-check
Als de trekker puntgaaf blijkt te zijn en ook de rooimachines op volle toeren draaien, kan het nog altijd misgaan bij de kippers, zo heeft Vollebregt in de loop der jaren ondervonden: “Daarom vraag ik altijd hoe oud de kippers zijn. Meestal komen die uit de jaren ’80 of ’90. In negen van de tien gevallen zijn de remmen nog nooit losgehaald. Bij het nakijken kom ik de meest verschrikkelijke dingen tegen: roest in de remtrommel, compleet versleten remsystemen en vastgeroeste stangenstelsels. Op het moment dat het dan een keer fout gaat, dan heb je een groot probleem. Iedereen weet dat, maar in de praktijk wordt dat nog weleens vergeten.”
“Vooral bij wisselende oogstomstandigheden moeten de machines tiptop in orde zijn”
Vollebregt vervolgt: “Het is nu gelukkig al een stuk beter dan tien of twintig jaar geleden. Zeker wat oudere kippers hebben niet zulke goede verlichting, soms zelfs nog een gloeilamp. Ik adviseer dan ook altijd: zet er een ledlamp op, dan kan je weer even vooruit.” Vooral bij wisselende oogstomstandigheden wordt er veel van de machines gevraagd en moeten ze echt tiptop in orde zijn.” Dat lijkt logisch, maar Vollebregt merkt dat er vaak toch overheen gekeken wordt: “Als ik dit aangeef, hoor ik inderdaad heel vaak: oh ja, dat moet ook nog.”
Aardappeloogst
Vollebregt vraagt speciale aandacht voor de voorbereiding van de aardappeloogst: “We willen allemaal beschadigingsvrij rooien. Zorg daarom voor een optimale vulling van de transportbanden. Om dit te realiseren moet je rijsnelheid correct zijn, de schijven goed afgesteld staan en de schudders moeten niet te veel grond eruit schudden. Het zijn allemaal dingen die akkerbouwers wel weten, maar het moet in de praktijk altijd wel nog even gedaan worden.”
Deze week heeft Vollebregt een uierklapper binnen staan en stonden er twee aardappelrooiers die nagekeken moesten worden. “Halverwege september moeten die weer volop presteren tijdens de oogst. De axiaalset is helemaal gereviseerd en gecontroleerd. Ik heb nu ook een knoflookplanter binnen staan. Ook die moet nagekeken worden voordat die aan de gang gaat in het veld.”
“Proefdraaien op het erf is niet voldoende”
“Rooimachines die niet of vluchtig zijn nagekeken geven meestal de meeste problemen. Vooral als de omstandigheden zwaarder worden. Afgelopen jaren verliep de oogst van aardappelen en bieten relatief simpel, maar als je moeilijkere omstandigheden voor de kiezen krijgt dan is het even proefdraaien op het erf niet voldoende, dan moet de machine wel echt goed nagekeken zijn om problemen tijden de oogstwerkzaamheden te voorkomen.”
Goede voorbereiding
Vollebregt zijn boodschap: wees er op tijd bij, zorg dat je klaar bent voor de oogst dat voorkomt problemen tijdens het oogsten zelf. “Veiligheid is het allerbelangrijkste aandachtspunt in de voorbereiding op de oogst. Verlichting, remmen en vrij uitzicht (schone cabine en spiegels) voorkomen heel veel trammelant. Hoewel dat niet direct mijn werkgebied is, adviseer is dat wel aan al mijn klanten. Veel van de problemen die ik tijdens het oogstseizoen moet oplossen hebben direct of indirect daarmee te maken. Veiligheid voor jezelf, je medewerkers en de medeweggebruikers garandeer je nog altijd het beste volgens het aloude gezegde: een goede voorbereiding is het halve werk.”
