De consumentenprijsindex van brood en broodproducten is in juli 2024 uitgekomen op 126 punten (2020=100). Dat is onveranderd ten opzichte van mei 2024 en bijna 2 procent lager dan dezelfde maand vorig jaar. De producentenprijsindex is uitgekomen op 130 punten in juli 2024, bijna 1 procent hoger dan in mei 2024 en circa 4 procent hoger dan in juli 2023. De tarweprijs af boerderij in juli 2024 steeg tot 112 punten. Dit is gelijk aan mei 2024 en bijna 5 procent lager dan in dezelfde maand vorig jaar.
Hoe ontwikkelt de tarweprijs zich?
De consumentenprijsindex van brood is in juli uitgekomen op 126 punten (2020=100) en daarmee nagenoeg stabiel gedurende de eerste helft van 2024. Alleen in januari dit jaar was er nog een klein dipje in het prijsniveau te zien naar 125 punten. De prijsniveaus in 2024 zijn in lijn met de prijsniveaus in 2023, maar nog steeds ruim boven het prijsniveau voor 2022 toen het rond de 100-110 punten lag. De producentenprijsindex is uitgekomen op 130 punten in mei 2024, bijna 1 procent hoger dan in mei 2024 en 4 procent hoger dan een jaar eerder.
De consumenten- en producentenprijzen zijn op korte termijn weinig gevoelig voor veranderende telersprijzen. Deze stabiliteit is te verklaren vanuit het feit dat de industrie de grondstofvoorziening en de bijbehorende prijsrisico’s afdekt met contracten. De prijs van brood was dan ook vrij stabiel en lag lang rond de 100 punten tot eind 2021. Sinds begin 2022 is dit veranderd en zijn de prijzen gaan stijgen als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Door de oplopende grondstof- en energieprijzen en hogere personeelskosten zijn de productiekosten in de bakkerijen afgelopen jaren gestegen. Momenteel stabiliseert dit, maar historisch gezien staan de consumentenprijsindex en de producentenprijsindex nog steeds op een hoog niveau.
Tarweprijs 5 procent gedaald ten opzichte van vorig jaar
Sinds de recordhoogte van 207 punten in 2022 is de tarweprijs gedaald, op basis van positieve oogstverwachtingen voor seizoen 2024-2025. Deze daling zette door tot maart dit jaar, maar daarna zijn de prijzen weer gestegen. De prijsindex van juli 2024 lag op 112 punten. Dit is gelijk aan twee maanden eerder, maar 18 procent hoger dan het dieptepunt in maart 2024. Ten opzichte van juli vorig jaar, is de af-boerderijprijs met 5 procent gedaald.
De reden voor de stijgende prijzen vanaf maart 2024 is het natte voorjaar, waardoor de oogstramingen iets minder gunstig waren. Inmiddels is het oogstseizoen van start gegaan en wordt duidelijk dat de graanoogsten in Nederland en Europa matig zijn. Op basis hiervan zou je hogere graanprijzen verwachten, maar doordat Europa een netto-exporteur is, heeft het te maken met de ontwikkelingen op de wereldmarkt. Daar liggen de prijzen lager als gevolg van goede graanoogsten in Noord-Amerika. Bovendien is de graanexport uit Oekraïne goed van start gegaan en dat zorgt ook voor prijsdruk op de markt.
Hoewel de prijsindex af boerderij de prijzen van Nederlandse zachte tarwe en spelt betreft en niet die van de wereldmarktprijs van harde tarwe, geven de wereldwijde ontwikkelingen wel een gematigde druk op de Nederlandse telersprijzen. Dit verklaart de daling in de telerprijsindex ten opzichte van vorig jaar.
Terug op niveau van voor de oorlog
De prijzen voor tarwe op de internationale graanmarkten naderden in maart dit jaar het niveau van de jaren voor het uitbreken van de oorlog. Dat de prijzen tussen maart en eind mei in de lift zaten, is een gevolg van zorgen over de weersomstandigheden op het noordelijk halfrond en berichten over vorstschade in delen van Rusland en Oekraïne. Sinds eind mei is er weer een dalende trend te zien in de tarweprijzen als gevolg van een zwakke internationale vraag en goede graanoogsten in Noord-Amerika. Wereldwijd ligt de productieraming voor seizoen 2024/2025 op circa 797 miljoen ton (september 2024) en eindvoorraden worden geraamd op circa 255-260 miljoen ton. Historisch gezien is dit nog steeds een laag voorraadniveau.
Bron: Agrimatie
