Bloemrijke akkerranden, het aanleggen en onderhouden van heggen of natuurvriendelijke oevers zijn voorbeelden van zogenaamde groenblauwe diensten. Deze diensten zijn belangrijk voor het behoud van biodiversiteit en het tegengaan van de effecten van klimaatverandering. Het nadeel: ze kosten geld en leveren voor de boer niet direct iets op. De vraag ‘Hoe kunnen we groenblauwe diensten verwerken in een toekomstbestendig verdienmodel?’ stond centraal in de Werkplaats Netwerk Platteland op 30 mei 2024.
Zonder vergaande actie zal de biodiversiteit in Nederland in een rap tempo afnemen. Als groenblauwe diensten op de juiste wijze worden ingezet, levert dat meerwaarde op voor zowel de boeren, de landbouwsector als geheel én de natuur.
Verduurzaming bedrijfsvoering noodzakelijk
Om toekomstbestendig te kunnen boeren zijn groenblauwe diensten noodzakelijk, want het verlies aan biodiversiteit heeft uiteindelijk economische gevolgen. Verduurzaming, onder andere door het leveren van groenblauwe diensten, past in de verbreding van de bedrijfsvoering.
Vergoeding groenblauwe diensten via regelingen
Boeren kunnen voor het leveren van groenblauwe diensten een vergoeding krijgen via onder andere het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) en de eco-regeling van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Hiermee wordt de biodiversiteit op het niveau van boerenbedrijven en op gebiedsniveau bevorderd. In 2023 heeft 80 procent van de boeren subsidie via de eco-regeling aangevraagd.
Duurzame financiering nodig
“Je wilt als boer niet te veel afhankelijk zijn van subsidies”, vertelt Marije Klever (melkveehouder en voorzitter BoerenNatuur) in de podcast die tijdens de Werkplaats opgenomen is. “Tegelijkertijd maak je met een groenblauwe dienst natuur op je agrarische perceel en dat is een maatschappelijke dienst, dus dan is het ook logisch dat dit gefinancierd wordt vanuit de overheid. Wat heel belangrijk is, is dat het structureel, langjarig en een marktconforme prijs is. Biodiversiteit leeft van nature bij boeren, de wil is er ook om het samen te doen, maar groen boeren moet wel lonen.”
Veel kansen voor groenblauwe diensten in hoofdlijnenakkoord
Volgens Annette Pancras, plaatsvervangend directeur Regieorganisatie GLB, zijn er nog heel veel keuzes die gemaakt moeten worden voordat groenblauwe diensten een toekomstbestendig verdienmodel zijn. In de podcast verwijst ze naar de plenaire opening: “Je zag dat het antwoord ‘Geen idee’ was op de vraag ‘Wat betekent het nieuwe hoofdlijnenakkoord voor de landbouw?’. Ideeën zijn er genoeg, maar hoe we het met elkaar gaan doen en welke keuzes gemaakt moeten gaan worden, is nog onduidelijk. Er zijn wél heel veel kansen.”
Werkplaatsen Netwerk Platteland
Netwerk Platteland is een platform van de Regieorganisatie GLB (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid). Het netwerk verbindt – onder andere door de organisatie van Werkplaatsen – kennis, mensen en projecten om samen te werken aan een toekomstbestendige landbouw, het versterken van de natuur en een leefbaar platteland. Annette Pancras vertelt in de podcast dat het belangrijk is om met elkaar in gesprek te gaan. Want: “Mensen kunnen elkaar inspireren en afspraken maken om er in de praktijk vervolg aan te geven.”
Bron: Groen Kennisnet