Agrarische ondernemers ondervinden als vanouds grote regeldruk, veelal op het gebied van milieu. Dit heeft ondernemers altijd gedwongen efficiënt te werken, innovatief te zijn, maar ook om kansen te pakken. Daar komt momenteel nog eens bij dat diverse partijen in de agrifood keten steeds grotere stappen zetten om in te spelen op de consumentenwens tot verduurzaming. Land- en tuinbouw hebben al veel bereikt op het gebied van duurzaam ondernemen, waaronder een flinke reductie van de uitstoot van broeikasgassen, maar de sector is er nog niet.
De eindigheid van groei
Ook anno 2018 is de regeldruk groot. Zo worden melkveehouders geconfronteerd met het fosfaatstelsel en zijn ze recent overvallen door de voorgenomen fabrieksquotering van Friesland Campina. De klimaatopgave zorgt voor nieuwe uitdagingen. De in vergelijking met andere economische sectoren bescheiden 11% reductie in de uitstoot van broeikasgassen tot 2030 zal ook weer tot vernieuwingen leiden. Topondernemers kunnen nog blijven groeien, maar voor de sector als geheel lijken de grenzen van de groei in zicht. De melkvee- en pluimveestapel zullen niet hoeven te krimpen. Uitzondering is mogelijk de varkenshouderij. Hier leidt de regionale druk al tot een stagnatie in de groei van de grootste bedrijven en een sanering bij de kleinste bedrijven. Langzamerhand zal de varkensveestapel dan ook afnemen.
Matige prijzen voor 2018
Gedreven door een stijgende binnen- en buitenlandse consumptievraag kunnen de afzet- en productievolumes in 2018 met 1% groeien, conform het langjarig gemiddelde, maar hoger dan in 2017 (+0,5%). De prijs- en omzetontwikkeling valt in diverse sectoren tegen. Ondernemers in de sierteelt staan er het meest gunstig voor en akkerbouwers het minst. Melkveehouders kunnen een redelijk 2018 tegemoet zien, groentetelers na een donkere start een gemiddeld jaar, varkenshouders een matig tot gemiddeld jaar en pluimveehouders een in de eerste helft redelijk tot goed en in de tweede helft matig tot gemiddeld halfjaar.
Slecht seizoen akkerbouwers
De akkerbouwers wacht een lastig jaar. Door het forse overschot aan suikerbieten op de wereldmarkt zullen de uitbetaalprijzen in 2018 een stuk lager zijn dan in voorgaande jaren. Het verbod op drie soorten neonicotioïden vanaf 2019 zal bovendien vanwege een hogere ziektedruk op termijn tot lagere opbrengsten leiden. Ook de teelt van aardappelen en uien rendeert dit seizoen matig. Uienboeren kennen voor het tweede jaar op rij beneden gemiddelde prijzen. Aardappeltelers kennen tot nu toe een gemiddeld groeiseizoen, maar ook een groei in het areaal en een structureel overaanbod, waardoor de prijzen laag zijn. De ontwikkeling van tarweprijzen zal ondanks een verwachte kleine stijging ten opzichte van 2017 de ondermaatse prijzen voor de overige akkerbouwproducten nauwelijks kunnen compenseren.
Bron: ING Bank