Op het terrein van proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat organiseerden het Uien en Innovatie Kennis Centrum (UIKC) en Delphy afgelopen donderdag de Uiendag 2018. De praktijkdag trok meer bezoekers dan ooit.
Volgens secretaris-directeur van Rusthoeve Charlotte van Sluijs-Poppe komt dat omdat uientelers behoefte hebben aan kennisuitwisseling en informatie naar aanleiding van het droge en warme groeiseizoen: “Veel boeren zijn twee keer getroffen. Eerst door de nattigheid in het (vroege) voorjaar en vervolgens door de droogte in de zomermaanden. Dat is niet nieuw, maar we merken dat er onderling veel gepraat wordt over de mogelijkheden die er zijn om te voorkomen dat weersomstandigheden de uientelers raken.”
De Uiendag faciliteerde in die behoefte door telers samen te brengen, maar ook aan de hand van de vele proeven die op locatie Rusthoeve Colijnsplaat worden getoond. Bezoekers deden bij diverse standhouders inspiratie op ten aanzien van opbrengst- en kwaliteitsverbetering van de Nederlandse ui. Daarnaast was er opvallend veel aandacht voor de hergroei in de uien, die op dit moment in meerdere percelen voorkomt en werd de nieuwe rassenlijst vanuit het ketengestuurde onderzoek gepresenteerd. Een lijst die volgens Van Sluijs-Poppe ook beïnvloed wordt door de recente klimaatontwikkelingen: “Het ene gebied is harder getroffen dan de andere, maar het is een probleem van ons allemaal. De geluiden die we gisteren hebben gehoord zijn kritisch, maar positief. Er is absoluut geen paniek bij de akkerbouwers.”
“Sterkere rassen voor tijden van droogte en hitte”
Van Sluijs-Poppe vervolgt: “Telers gaan naar aanleiding van de ervaringen dit jaar wel goed nadenken over de hoeveelheid uien die ze opnemen in het bouwplan, zeker telers met zaaiuien die niet kunnen beregenen. Want extreem weer in Nederland zal niet eenmalig zijn. De akkerbouwsector heeft de afgelopen jaren al aangetoond dat te kunnen. Als proefboerderij zijn wij al langere tijd druk doende met het ontwikkelen van sterkere rassen, die de teelt versterken ook ten tijde van droogte en hitte. Want die combinatie zorgt voor de grootste problemen.”
Gerard van der Linden (WUR): “Waardevolle kennis in de strijd tegen droogteschade”
Die stelling werd door veredelingsspecialist Gerard van der Linden (Wageningen Universiteit & Research) onderstreept: “Droogte en hitte heeft bij telers, ook die wel konden beregenen, voor de grootste klap gezorgd. Die combinatie op precies het verkeerde moment in het seizoen heeft de uienoogst zeer nadelig beïnvloed. De kennis die dit seizoen is afgedaan door de uientelers is zeer waardevol om in de toekomst de strijd tegen droogteschade aan te gaan”, zo vertelde hij tijdens de Uiendag op Colijnsplaat.
Peilgestuurde drainage
Tijdens het uienontbijt, dat traditioneel de opening vormt van de Uiendag waren diverse politici aanwezig. Daar kwam onder meer de weersverzekering aan bod. Ook weer een teken dat het thema leeft onder de uientelers. Proefboerderij Rusthoeve gaat zelf ook een aantal maatregelen doorvoeren: “Wij zitten in een gebied waarin niet zomaar beregend kan worden. Maar we gaan wel kijken naar mogelijkheden om de proeven meer te beregen, dan we nu kunnen. Zo gaan we peilgestuurde drainage nieuw leven in roepen, zodat we het proces kunnen omkeren zodat we water kunnen laten inlopen. Daarnaast gaan we de komende periode druk aan de slag om proeven binnen te halen waarbij goede waterbeheersing centraal staat. We willen daar niet alleen bekijken wat er mogelijk is met beregenen, maar ook het optimaal gebruikmaken van het aanwezige water. Daarbij kijken we ook naar de beschikbare technieken om het aanwezige water zo goed mogelijk te benutten, denk hierbij aan bijvoorbeeld drip-irrigatie.”
“Ik wil daarbij wel aantekenen dat wij als proefboerderij denken dat er geen pasklaar antwoord is. Op individueel niveau zal gekeken moeten worden wat de beste oplossing is. Bij de één is dat zoetwaterberging en bij de ander misschien wateraanvoer of opslag. De centrale vraag blijft altijd: als je weinig water hebt, hoe moet je dat dan toepassen om met zo min mogelijk kosten, zo weinig mogelijk (opbrengst)verlies te realiseren”, zo legt Van Sluijs-Poppe het onderzoek naar ‘precisielandbouw met water’ uit.
"Met zo min mogelijk kosten, zo weinig mogelijk verlies"
Meer onderzoek
Ook werd op de Uiendag weer duidelijk dat een goede bodem de basis is van alles, want een goede bodem kan meer hebben en heeft van zichzelf een betere waterhuishouding. “De bodem is al jaren een focuspunt op Rusthoeve. We zijn dan ook blij dat er tijdens deze Uiendag een bevestiging is gekomen dat bodemvraagstukken en klimaatvragen ook echt leven onder de telers en dat wij aan de slag moeten met onderzoeken op die vlakken om de akkerbouwers daarin te ondersteunen. Daar is duidelijk behoefte aan. Ook zijn we blij te constateren dat er geen paniek is onder de uientelers. Wel zullen er op bedrijfsniveau hier en daar aanpassingen gedaan moeten worden, maar het feit dat het zo druk is, onderbouwt de noodzaak van een dag als deze voor ons, de telers en de vele standhouders die hier aanwezig waren.”
