Twintig jaar geleden liet Kees van Woerden een deel van zijn areaal diepploegen. Sindsdien heeft de akkerbouwer structureel hogere opbrengsten op die akkers: “We hebben minder grondtarra en hogere opbrengsten.”
Snelle groeistart
De opbrengst per hectare is in bepaalde gevallen zelfs tien ton hoger dan op akkers waar niet gediepploegd is. Van Woerden heeft hier wel een verklaring voor: “Door het gebruik van steeds grotere en zwaardere machines is de grond steeds meer verdicht. Door te diepploegen haal je de humusrijke gronden en de (eventuele) zandlagen naar boven. Door de lichtere bovenlaag slaan de gewassen sneller en egaler aan.”
Cor van Werven (Van Werven Infra uit Oldebroek) benadrukt dat diepploegen niet direct effect heeft: “In het verleden zijn hier weleens verkeerde keuzes in gemaakt, waardoor deze grondbewerkingsmethode een negatieve lading heeft gekregen. Met name aaltjesziektes en verstuivingen waren hier de oorzaak van. Maar dankzij jarenlange ervaring met diepploegen weten we nu exact wat we wel en niet moeten doen. Het is dan ook heel belangrijk om na het diepploegen de grond terug te ploegen om de optimale vermenging van de diverse grondlagen te realiseren. Daarna is het zaak om het bouwplan in de eerste drie jaar zorgvuldig af te stemmen met de bodemcondities. Daarna ga je het verschil echt merken en stijgen de opbrengsten per hectare structureel naar hogere waarden, waarbij de bodemgesteldheid voor tientallen jaren gewaarborgd blijft.”
Hogere opbrengsten, lagere kosten
Kees van Woerden herkent die analyse: “Veel akkerbouwers hikken tegen de hoge kosten aan, maar dat is in een paar jaar tijd ruimschoots terugverdiend. De verlichte grond heeft niet alleen hogere opbrengsten, het oogst ook een stuk makkelijker. Hierdoor heb ik veel lagere bewerkings- en brandstofkosten dan collega’s die niet diepploegen.”
Heftig
Van Woerden geeft toe dat er ook wel enkele nadelen aan de methode verbonden zijn: stuifschade is daarvan misschien wel het belangrijkste. “Dat is wel een punt inderdaad. Maar als je op de juiste diepte ploegt en onder omstandigheden, dan is dat risico tot een minimum te beperken. Daarnaast moet je er rekening mee houden dat gediepploegde grond minder ideale bewaargrond is voor bepaalde gewassen dan zware klei.” Desalniettemin wegen voor de Flevolandse akkerbouwer de voordelen duidelijk op tegen de nadelen. “Het is een investering voor de lange termijn. Als je eenmaal voor diepploegen gekozen hebt, wil je nooit meer terug. Mijn buren zeiden in het begin ook tegen mij: ‘Kees wat ben je nou aan het doen’. Dat komt vooral omdat je meer dan een meter diep door de grond gaat, dat ziet er best heftig uit. Maar inmiddels is iedereen in mijn omgeving ook overgegaan op diepploegen. Puur omdat ze zien dat de grond beter te bewerken is, meer vocht vasthoudt en ik elk jaar hogere opbrengsten heb dan op omliggende percelen.”
“Akkerbouwers zullen komende jaren steeds vaker gaan overwegen of diepploegen noodzakelijk is”
Cor van Werven krijgt de laatste tijd ook steeds vaker het verzoek om te komen diepploegen: “Mijn vader is al in 1990 begonnen met het diepploegen van akkerbouwgronden in Flevoland. De eerste tien jaar liep dit als een trein. Daarna is er op een aantal percelen (te) veel zand naar boven gehaald. Wat achteraf niet de juiste keuze bleek. Helaas zijn die verhalen bij veel akkerbouwers blijven hangen. Bij Van Werven hebben we erg lang moeten opboksen tegen die angst. We zijn echter altijd blijven geloven in deze methode en hebben dan ook veel tijd en energie gestopt in het door ontwikkelen van de ploegen. Ik ben ervan overtuigd dat steeds meer akkerbouwers in dit gebied zullen gaan diepploegen.”
Grondanalyse
Van Werven bouwt al jaren alle ploegen zelf. Volgens Cor van Werven is dat een groot voordeel, omdat er meer keuze is in de ploegdiepte. “We bouwen ploegen die tussen de 80 en 160 centimeter diep gaan. Daarnaast zijn wij de enige in deze regio die strak tegen de kant aan ploegen. Omdat we nooit over een geploegd deel rijden blijft de bewerkte grond beter intact. Akkerbouwers moeten wel beseffen dat de keuze voor diepploegen een definitieve keuze is. Je krijgt maar één kans om het goed te doen. Daarom werken we ook alleen met zeer ervaren chauffeurs en die ervaring is bij een grondbewerking als diepploegen zeer zinvol. Ze geven direct aan als er van ploeg gewisseld moet worden. Het is iedere keer weer maatwerk, dat altijd begint met het vooraf goed bekijken van de grond. Op basis hiervan wordt een plan gemaakt.” Kees van Woerden vult aan: “Vooronderzoek is prima, maar de omstandigheden op het moment van het ploegen zijn allesbepalend voor het uiteindelijke succes.”
“Dure grond optimaal benutten”
Bij Kees van Woerden zijn dit najaar ook zijn nieuw aangekochte gronden gediepploegd. “We telen hier op dure grond, dus je moet elke hectare optimaal benutten. Diepploegen heeft ervoor gezorgd dat ik ieder jaar weer kan rekenen op hoge opbrengsten. Dat geeft ruimte om te investeren”, zo besluit de akkerbouwer uit Dronten.
